नव तेजस्विनी योजना: महाराष्ट्र मंत्रिमंडळाने नव तेजस्विनी योजनेला 8 ऑक्टोबर 2020 रोजी मान्यता दिली आहे. वैयक्तिक लाभार्थी किंवा महिला स्वयं-सहायता गटांना, नव तेजस्विनी योजनेसाठी रु. 523 कोटी, जी महिला आणि बाल विकास मंत्रालय (WCD) (SHGs) द्वारे महिला बचत गटांच्या माध्यमातून राबविण्यात येणार आहे, ही योजना राज्यातील कमी उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांचे जीवनमान सुधारण्याचा एक कार्यक्षम मार्ग आहे. तसेच हा उपक्रम महिलांच्या विकासावर लक्ष केंद्रित करतो.
नव तेजस्विनी योजना हे सुनिश्चित करेल की वंचित ग्रामीण महिलांना अधिक संसाधने आणि आधार मिळतील. हे आर्थिक सेवांमध्ये प्रवेश प्रदान करेल आणि महिलांच्या स्वयं-सहायता गटांना समर्थन देईल. सदस्यांचे कौशल्य संच वाढवून आणि बाजारपेठ आणि धोरणात्मक सहाय्य प्रदान करून, ग्रामीण महिला सक्षमीकरण योजना उत्पन्न वाढवेल.
हा कार्यक्रम कामगार-बचत पायाभूत सुविधा आणि कार्यात्मक साक्षरतेपर्यंत महिलांचा प्रवेश सुधारेल. याशिवाय, नवीन तेजस्विनी प्रकल्प स्थानिक सरकारमध्ये महिलांचा सहभाग वाढवेल आणि महिलांना अधिक शक्ती देणार्‍या कायद्यांचे समर्थन करेल.
नव तेजस्विनी योजना 2024 महाराष्ट्र संपूर्ण माहिती
ग्रामीण महिलांना आर्थिक सहाय्य देण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने नव तेजस्विनी योजना सुरू केली आहे. ही योजना महिला आर्थिक विकास महामंडळ (MAVIM) राबवणार आहे. MAVIM हे राज्य महिला विकास महामंडळ आहे. ज्यांचे उद्दिष्ट महिलांचे सक्षमीकरण करणे आणि बचत गटातील महिलांना रोजगार उपलब्ध करून देणे हे आहे. नव तेजस्विनी योजनेच्या माध्यमातून राज्यातील ग्रामीण भागातील सुमारे 10 लाख कुटुंबांना लाभ मिळणार आहे. या योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी सरकारने 523 कोटी रुपयांचे बजेट ठेवले आहे.
महाराष्ट्रातील ग्रामीण महिला उद्योजकांना प्रोत्साहन देण्याच्या तरतुदींनाही महाराष्ट्र सरकारच्या मंत्रिमंडळ समितीने मान्यता दिली आहे. राज्य सरकार एकूण रु. 190 कोटी, तर इंटरनॅशनल फंड फॉर अॅग्रिकल्चर डेव्हलपमेंट (IFAD) यासाठी रु. 333 कोटी हा निधी ग्रामीण महिला उद्योजकांना प्रोत्साहन आणि मदत करण्याच्या उद्देशाने आहे.
ग्रामीण भागातील महिलांना रोजगार उपलब्ध करून देण्यासाठी स्वत:चा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी या योजनेअंतर्गत कर्ज दिले जाणार आहे. या योजनेमुळे ग्रामीण भागातील कुटुंबांना गरिबीतून बाहेर काढण्यासाठी आर्थिक मदत मिळेल. ज्यासाठी महिलांना कमी व्याजावर कर्जाची सुविधा मिळणार आहे. परंतु महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेंतर्गत महिला बचत गटांना कर्ज दिले जाणार आहे. ज्याद्वारे ग्रामीण महिलांना आर्थिक सेवा उपलब्ध करून दिली जाणार आहेत.
महासमृद्धी महिला सशक्तीकरण योजना
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजना Highlights
| योजना | महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजना |
|---|---|
| व्दारा सुरु | महाराष्ट्र सरकार |
| अधिकृत वेबसाईट | सध्या उपलब्ध नाही |
| लाभार्थी | राज्यातील ग्रामीण भागातील महिला |
| योजना आरंभ | 7 अक्टूबर 2020 |
| विभाग | महिला आणि बाल विकास मंत्रालय |
| अर्ज करण्याची पद्धत | लवकरच अपडेट |
| योजनेचे बजेट | अर्थसंकल्पात 523 कोटींची तरतूद |
| उद्देश्य | महिलांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करण्याचा उद्देश |
| लाभ | ग्रामीण भागातील 10 लाख कुटुंबाना फायदा |
| फोकस | ग्रामीण महिलांच्या सक्षमीकरणावर भर |
| श्रेणी | राज्य सरकारी योजना |
| वर्ष | 2024 |
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेचे उद्दिष्ट
नव तेजस्विनी योजनेच्या अंमलबजावणीची जबाबदारी महिला आर्थिक विकास महामंडळाकडे असेल. MAVIM ही महिला सशक्तीकरणाला प्रोत्साहन देणारी आणि SHG महिलांना नोकऱ्या देणारी राज्य-संचालित संस्था आहे. नव तेजस्विनी योजनेचा सुमारे 10 लाख ग्रामीण कुटुंबांना फायदा होणार आहे. अशा ग्रामीण कुटुंबांना नव तेजस्विनी ग्रामीण महिला सक्षमीकरण उपक्रमाकडून त्यांना गरिबीतून बाहेर काढण्यासाठी आर्थिक मदत मिळेल. तेजस्विनी कार्यक्रमामुळे महिलांना कमी व्याजदरात कर्ज मिळण्यास मदत होईल.
नव तेजस्विनी योजना योजनेचा मुख्य उद्देश राज्यातील ग्रामीण महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी आणि त्यांना गरिबीतून बाहेर काढण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे हा आहे. यासोबतच महिलांना कमी व्याजावर कर्जाची सुविधाही उपलब्ध करून दिली जाणार आहे. जेणेकरून महिला आर्थिकदृष्ट्या मजबूत आणि स्वावलंबी होऊ शकतील. या योजनेतून महिलांची गरिबी कमी होणार आहे. ज्यासाठी या योजनेंतर्गत ठिकठिकाणी शिबिरे व जनजागृती मोहीम राबविण्यात येणार आहे. नव तेजस्विनी योजनेंतर्गत बचत गटांच्या माध्यमातून महिलांना कर्ज उपलब्ध करून दिले जाणार आहे.
नव तेजस्विनी योजना 2024 महाराष्ट्र महत्वपूर्ण माहिती
बचत गट (SHGs) हे महाराष्ट्र राज्य सरकारद्वारे महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी वापरले जाणारे धोरण आहे. MAVIM ग्रामीण भागात बचत गट चळवळीला सक्रियपणे प्रोत्साहन देत आहे. महिलांकडे मालमत्ता नव्हती, त्यामुळे त्यांना कोणत्याही संघटित बँकिंग संस्थेमार्फत स्वतंत्रपणे कर्ज मिळू शकत नव्हते. सध्या, स्वयंसहाय्यता गटांद्वारे कर्ज दिले जाते, परंतु ते कमीत कमी आहेत आणि वैयक्तिक महिला सदस्यांऐवजी बचत गटांना मंजूर केले जातात.
जरी ते कार्यबल किंवा उद्योजकतेसाठी पात्र आणि प्रशिक्षित आहेत, तरीही महिलांना कर्ज मंजूरी मिळण्यात अडचणी येतात. महिलांना लहान व्यवसाय सुरू करण्यासाठी, वस्तूंचे उत्पादन करण्यासाठी आणि इतर गोष्टींसाठी वित्तपुरवठा करण्यात अडचणी येतात. त्यामुळे महाराष्ट्र नव तेजस्विनी ग्रामीण महिला सबलीकरण कार्यक्रम अभूतपूर्व ठरेल. नव तेजस्विनी योजना महिलांना वैयक्तिक कर्ज देण्यावर आणि बचत गटांच्या वैयक्तिक लाभार्थींना बँक-लिंक करण्यावर भर देईल.
नव तेजस्विनी योजनेत विकेल ते पिकेल इनिशिएटिव्ह
नव तेजस्विनी योजनेंतर्गत विकेल ते पिकेल प्रकल्पाच्या माध्यमातून बचत गटांना पुढील स्तरावर नेण्याचा महाराष्ट्र सरकारचा मानस आहे. त्यांच्या सहकारी संस्था, फेडरेशन आणि व्यवसाय तयार करण्यासारख्या सक्रिय उपाययोजना करून हे साध्य केले जाईल. स्थानिक गरज, उत्पादकता आणि मागणी यावर भर देऊन विकेल ते पिकेल योजना स्वयंसहाय्यता गटांकडून उत्पादने खरेदी करण्यावर भर देईल.
IFAD SHG वस्तूंची गुणवत्ता आणि सादरीकरण सुधारण्यासाठी गटांना जागतिक दर्जाचे प्रशिक्षण आणि दिशा प्रदान करेल. शिवाय, सध्याच्या तंत्रज्ञानामुळे, SHG उत्पादने खाजगी आणि कॉर्पोरेट उत्पादकांच्या बरोबरीने उत्पादित केली जातील. MAVIM उत्पादनाचे ब्रँडिंग, पॅकेजिंग आणि गुणवत्तेसाठी शक्य ते सर्व सहकार्य देईल.
नव तेजस्विनी योजनेची मुख्य उद्दिष्टे म्हणजे मुलांचे पालनपोषण, महिलांचे सक्षमीकरण आणि निरोगी महाराष्ट्राची निर्मिती. तेजस्विनी प्रकल्प महिला आणि मुलांच्या पोषणावरही भर देणार आहे. याशिवाय, महिलांची परिस्थिती ओळखून निर्णय प्रक्रियेत महिलांचा सहभाग वाढवण्यासाठी प्रयत्न केले जातील.
महिला किसान सशक्तीकरण परियोजना
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेचे फायदे
- महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेचा लाभ राज्यातील ग्रामीण भागातील महिलांना देण्यात येणार आहे.
- ही योजना महिला व बाल विकास महामंडळामार्फत राबविण्यात येणार आहे.
- राज्यातील ग्रामीण भागातील सुमारे 10 लाख कुटुंबांना या योजनेचा लाभ मिळणार आहे.
- महिलांना दारिद्र्यरेषेतून बाहेर पडण्यासाठी या योजनेंतर्गत आर्थिक मदत दिली जाणार आहे.
- महाराष्ट्र तेजस्विनी योजनेंतर्गत महिलांना कमी व्याजदरात कर्ज उपलब्ध करून दिले जाणार आहे.
- या योजनेतून ग्रामीण महिला उद्योजकतेला चालना मिळणार आहे.
- महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेंतर्गत आंतरराष्ट्रीय निधी (IFAD) 333 कोटी रुपये आणि राज्य सरकार 190 कोटी रुपये देणार आहे.
- ही रक्कम ग्रामीण महिला उद्योजकता उभारण्यासाठी आणि त्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी खर्च केली जाईल.
- राज्यातील ज्या महिलांना स्वत:चा व्यवसाय सुरू करायचा आहे, त्यांना या योजनेंतर्गत सहज कर्ज मिळू शकणार आहे.
- ही योजना गरीब ग्रामीण महिलांना अधिकाधिक संधी आणि आधार मिळण्याची खात्री करेल.
नव तेजस्विनी योजनेसाठी पात्रता
- महाराष्ट्र नव तेजस्वी योजनेसाठी मूळचे महाराष्ट्राचे असणे अनिवार्य आहे.
- या योजनेसाठी केवळ राज्यातील महिलाच पात्र असतील.
- आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि ग्रामीण महिला या योजनेअंतर्गत अर्ज करण्यास पात्र असतील.
- अर्जदार महिलेचे बँक खाते आधार कार्डशी जोडलेले असावे.
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- ओळखपत्र
- पत्त्याचा पुरावा
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- जात प्रमाणपत्र
- मोबाईल नंबर
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
- बँक खाते विवरण
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेंतर्गत अर्ज कसा करावा?
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी तुम्हाला अर्ज करायचा असेल तर आता थोडी वाट पाहावी लागेल. कारण सध्या ही योजना नुकतीच सुरू झाली आहे. परंतु या योजनेअंतर्गत अर्जाशी संबंधित कोणतीही माहिती सार्वजनिक करण्यात आलेली नाही. महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेत अर्ज करण्याच्या प्रक्रियेशी संबंधित माहिती सरकारकडून उपलब्ध होताच. आम्ही तुम्हाला या लेखाद्वारे माहिती देणार आहोत जेणेकरून तुम्ही या योजनेअंतर्गत ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन अर्ज करून लाभ मिळवू शकाल.
| केंद्र सरकारी योजना | इथे क्लिक करा |
|---|---|
| महाराष्ट्र सरकारी योजना | इथे क्लिक करा |
| जॉईन टेलिग्राम | इथे क्लिक करा |
निष्कर्ष / Conclusion
नव तेजस्विनी योजना गरीब ग्रामीण महिलांना अधिकाधिक संधी आणि मदत मिळण्याची खात्री करेल. हे महिलांच्या स्वयं-सहायता गटांना बळकट करेल आणि आर्थिक सेवांमध्ये प्रवेश प्रदान करेल. ही ग्रामीण महिला सक्षमीकरण योजना सहभागींच्या कौशल्यांचा विकास करेल आणि बाजारपेठ आणि धोरणात्मक आधार देऊन उत्पन्न वाढवेल. महाराष्ट्र सरकारच्या मंत्रिमंडळ समितीनेही महाराष्ट्रातील ग्रामीण महिला उद्योजकतेला चालना देण्यासाठी तरतुदींना मान्यता दिली आहे. यासाठी इंटरनॅशनल फंड फॉर अॅग्रिकल्चर डेव्हलपमेंट (IFAD) 333 कोटी रुपये अनुदान देणार असून राज्य सरकार 190 कोटी रुपये देणार आहे. हे अनुदान ग्रामीण महिला उद्योजकतेची स्थापना आणि समर्थन यासाठी आहे.
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजना FAQ
Q. नव तेजस्विनी योजना काय आहे?
महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेच्या माध्यमातून ग्रामीण भागातील महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी आर्थिक मदत केली जाणार आहे. यासोबतच या योजनेंतर्गत महिलांना कमी व्याज दरात कर्जाची सुविधाही मिळणार आहे.
Q. नव तेजस्विनी योजना कोणत्या राज्यात सुरू करण्यात आली आहे?
महाराष्ट्र राज्यात नव तेजस्विनी योजना सुरू करण्यात आली आहे.
Q. महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजना कोणाकडून राबविण्यात येत आहे?
महिला आर्थिक विकास महामंडळामार्फत महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजना राबविण्यात येत आहे.
Q. महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेचा लाभ किती कुटुंबांना मिळणार?
राज्यातील सुमारे 10 लाख कुटुंबांना महाराष्ट्र नव तेजस्विनी योजनेचा लाभ मिळणार आहे.