नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 | National Scholarship Portal: नवीन रजिस्ट्रेशन, स्टेटस, NSP Login, संपूर्ण माहिती

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024: नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल हे एक-स्टॉप सोल्यूशन आहे ज्याद्वारे विद्यार्थ्यांचे अर्ज, अर्जाची पावती, प्रक्रिया, मंजुरी आणि विद्यार्थ्यांना विविध शिष्यवृत्तीचे वितरण यापासून विविध सेवा सक्षम केल्या जातात. राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल हे राष्ट्रीय ई-गव्हर्नन्स प्लॅन (NeGP) अंतर्गत मिशन मोड प्रकल्प म्हणून घेतले आहे. शिष्यवृत्ती अर्जांचा जलद आणि प्रभावी विल्हेवाट लावण्यासाठी आणि कोणत्याही गळतीशिवाय थेट लाभार्थ्यांच्या खात्यात निधी वितरीत करण्यासाठी एक सरलीकृत, मिशन-ओरिएंटेड, उत्तरदायी, प्रतिसादात्मक आणि पारदर्शक ‘SMART’ प्रणाली प्रदान करणे हा या उपक्रमाचा उद्देश आहे. राष्ट्रीय ई-गव्हर्नन्स योजनेअंतर्गत राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलचा मिशन मोड प्रकल्प (MMP) केंद्र सरकार, राज्य सरकार आणि केंद्रशासित प्रदेशांनी देशभरात सुरू केलेल्या विविध शिष्यवृत्ती योजनांच्या अंमलबजावणीसाठी सामान्य इलेक्ट्रॉनिक पोर्टल प्रदान करणे हा आहे.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 (NSP) हे एक डिजिटल प्लॅटफॉर्म आहे जे केंद्र सरकार, राज्य सरकारे आणि विद्यापीठ अनुदान आयोग (UGC) सारख्या विविध सरकारी एजन्सीद्वारे ऑफर केलेल्या शिष्यवृत्तीचे संपूर्ण काम करते. राष्ट्रीय ई-गव्हर्नन्स प्लॅन (NeGP) अंतर्गत NSP पोर्टल मिशन मोड प्रकल्प म्हणून सुरु केलेले  आहे. नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलमध्ये इयत्ता 1 ते पीएचडी स्तरावरील विद्यार्थ्यांसाठी सर्व प्रकारच्या शिष्यवृत्तींचा समावेश आहे. NSP पोर्टल विद्यार्थ्यांच्या अर्जांची पडताळणी करणे, अर्जाच्या पावत्या देणे, अर्जावर प्रक्रिया करणे आणि लाभार्थ्यांना शिष्यवृत्तीची रक्कम मंजूर करणे आणि वितरित करणे यासारख्या विविध सेवा व्यवस्थापित करते. 

भारत सरकार त्या सर्व विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती प्रदान करते जे त्यांच्या शिक्षणासाठी पैसा खर्च करण्यास सक्षम नाहीत. यासाठी सरकारने राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल सुरू केले आहे. या लेखाद्वारे, आम्ही तुम्हाला राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलबद्दल सर्व महत्वाची माहिती सांगणार आहोत नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 काय आहे. त्याची उद्दिष्टे, फायदे, वैशिष्ट्ये, पात्रता निकष, अर्ज प्रक्रिया इ.

Table of Contents

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 संपूर्ण माहिती 

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलच्या माध्यमातून विद्यार्थी केंद्र आणि राज्य सरकारच्या विविध शिष्यवृत्ती योजनांसाठी अर्ज करू शकतात. हे पोर्टल भारत सरकारच्या इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाने सुरू केले आहे. या पोर्टलद्वारे, लाभार्थी त्यांच्या अर्जाची स्थिती देखील तपासू शकतात. जर तुम्हाला सरकारकडून देऊ केलेली शिष्यवृत्ती मिळवायची असेल तर तुम्हाला आमच्याद्वारे दिलेल्या प्रक्रियेचे अनुसरण करून राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलवर ऑनलाइन अर्ज करावा लागेल. 21 ऑगस्ट 2020 पासून नवीन अर्ज देखील स्वीकारले जात आहेत. शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करण्यासाठी विद्यार्थ्यांना आता सरकारी कार्यालयात जाण्याची आवश्यकता नाही. त्यांना फक्त अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करावा लागेल.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल
नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल

नॅशनल ई-गव्हर्नन्स प्लॅन (NeGP) अंतर्गत मिशन मोड प्रोजेक्ट म्हणून सादर केलेले, नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 हे सर्वात प्रमुख शिष्यवृत्ती पोर्टल्सपैकी एक म्हणून उदयास आले आहे जे विद्यार्थ्यांच्या शिष्यवृत्ती अर्जापासून त्यांना शिष्यवृत्तीचे वितरण करण्यापर्यंतच्या विविध सेवा देतात. शिष्यवृत्तीची प्रभावी आणि जलद विल्हेवाट लावण्यासाठी SMART (सरलीकृत, मिशन-ओरिएंटेड, अकाउंटेबल, रिस्पॉन्सिव्ह आणि पारदर्शक) प्रणाली ऑफर करून, पोर्टल लाभार्थ्यांच्या खात्यात थेट निधीचे वितरण सुनिश्चित करते ज्यामुळे गळतीची कोणतीही शक्यता टाळली जाते.

NSP चा तुम्हाला खालील प्रकारे फायदा होऊ शकतो –

  • तुम्हाला सर्व प्रकारची स्कॉलरशिपची माहिती एकाच प्लॅटफॉर्मवर मिळू शकते.
  • तुम्हाला सर्व शिष्यवृत्तींसाठी एकच समाकलित अर्ज करावा लागेल जे अर्ज प्रक्रिया सुलभ करते.
  • पोर्टल त्याच्या सर्व वापरकर्त्यांना वर्धित पारदर्शकता प्रदान करते.
  • या एकाच प्लॅटफॉर्मवर तुम्ही अखिल भारतीय स्तरावरील सर्व अभ्यासक्रम आणि संस्थांसाठी मास्टर डेटा शोधू शकता.
  • हे DSS (निर्णय समर्थन प्रणाली) च्या स्वरूपात विभाग आणि मंत्रालयांसाठी एक उत्तम साधन म्हणून देखील कार्य करते.

                      रिलायंस फौंडेशन स्कॉलरशिप 

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 Highlights  

पोर्टलचे नावनॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल – NSP
व्दारा सुरु भारत सरकार
स्कॉलरशिप विविध स्कॉलरशिप
मंत्रालयइलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय, भारत सरकार
लाभार्थीविद्यार्थी
शिष्यवृत्ती सुरू होण्याची तारीखवेगवेगळ्या शिष्यवृत्तींसाठी वेगवेगळ्या सुरुवातीच्या तारखा
अर्ज करण्याची शेवटची तारीखवेगवेगळ्या शिष्यवृत्तीसाठी वेगळी तारीख
उद्देश्य विद्यार्थ्यांना स्कॉलरशिप प्रदान करणे
फायदेसर्व प्रकारच्या स्कॉलरशिप लाभ
अर्ज करण्याची पद्धतऑनलाइन
अधिकृत संकेतस्थळhttps://scholarships.gov.in/

                 एससी पोस्ट मॅट्रिक स्कॉलरशिप स्कीम 

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) 2024: का तयार केले गेले?

हे पोर्टल तयार करण्याची काय गरज होती? हा प्रश्न तुमच्या मनात निर्माण होणे स्वाभाविक आहे. या नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलच्या निर्मितीमागील प्रमुख उद्दिष्टांमध्ये हे समाविष्ट आहे –

  • विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती वेळेवर वितरित केली जात आहे याची खात्री करणे
  • केंद्र आणि राज्य सरकारच्या शिष्यवृत्तीसाठी समान व्यासपीठ उपलब्ध करून देणे
  • पारदर्शक विद्वानांचा डेटाबेस तयार करणे
  • अर्जांवर प्रक्रिया करताना होणारे डुप्लिकेशन टाळण्यासाठी
  • विविध शिष्यवृत्ती आणि त्यांचे नियम यांचा ताळमेळ साधणे
  • DBT (थेट लाभ हस्तांतरण) च्या अर्जाची खात्री करण्यासाठी

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) – विद्यार्थ्यांना कसा फायदा होऊ शकतो?

तुम्हाला नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलने विद्यार्थ्यांना दिलेल्या फायद्यांबद्दल माहिती आहे, तुम्ही या पोर्टलचा सर्वोत्तम फायदा कसा मिळवू शकता ते खालीलप्रमाणे आहे –

  • उपलब्ध NSP शिष्यवृत्तीसाठी पात्रता तपासा.
  • राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलवर स्वतःची नोंदणी करा आणि तुम्ही पात्र असलेल्या स्कॉलरशिपसाठी अर्ज करा.
  • ऑनलाइन अर्ज विनाविलंब सबमिशन करा.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • ऑनलाइन अर्जाची पडताळणी अधिकारी करतील. दरम्यान, तुम्ही पोर्टलद्वारे तुमच्या अर्जाची स्थिती देखील ट्रॅक करू शकता.
  • यशस्वीरित्या सत्यापित केल्यास, शिष्यवृत्तीची रक्कम थेट लाभ हस्तांतरण (DBT) द्वारे थेट विद्यार्थ्याच्या खात्यात जमा केली जाईल. पोर्टलद्वारे NSP शिष्यवृत्ती पेमेंटची सद्यस्थिती जाणून घ्या.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) 2024 – यात समाविष्ट असलेल्या विविध शिष्यवृत्ती

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2024 आपल्या देशव्यापी पोहोचसाठी ओळखले जाते, इयत्ता 1 ते पीएचडी स्तरावर शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी जवळजवळ सर्व प्रकारच्या शिष्यवृत्तींचा समावेश करते. NSP कव्हर करत असलेल्या विविध शिष्यवृत्तींचे मुख्यत्वे खालील विभागांतर्गत वर्गीकरण केले आहे:

  • केंद्रीय योजना
  • UGC योजना
  • AICTE योजना
  • राज्य योजना

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) 2024: केंद्रीय योजना

भारत सरकारच्या अंतर्गत कार्यरत असलेले वेगवेगळे विभाग विद्यार्थ्यांना कोणत्याही आर्थिक अडथळ्याशिवाय त्यांच्या स्वप्नातील शैक्षणिक करिअरचा पाठपुरावा करण्यास मदत करण्यासाठी अनेक शिष्यवृत्ती चालवतात. शिष्यवृत्तीच्या क्षेत्रातील नामांकित प्रदात्यांमध्ये अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालय (MOMA), अपंग व्यक्तींचे सक्षमीकरण विभाग (DEPwD), सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालय (MSJE), श्रम आणि रोजगार मंत्रालय (MLE), मंत्रालय यांचा समावेश आहे. आदिवासी व्यवहार (MTA), उच्च शिक्षण विभाग (DHE) आणि बरेच काही.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

केंद्रीय योजना विभागांतर्गत नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलद्वारे केंद्र सरकारकडून देण्यात येत असलेल्या सर्व शिष्यवृत्तींसाठी तुम्ही अर्ज करू शकता. कृपया खालील तक्त्यामध्ये केंद्रीय NSP शिष्यवृत्तींची एकत्रित यादी शोधा.

                 डिजिटल इंडिया इंटर्नशिप स्कीम 

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) 2024: केंद्रीय योजना

अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालय

  • अल्पसंख्याकांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती योजना
  • अल्पसंख्याकांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती योजना
  • मेरिट कम मीन्स व्यावसायिक आणि तांत्रिक अभ्यासक्रमांसाठी शिष्यवृत्ती CS

अपंग व्यक्तींचे सक्षमीकरण विभाग:Department of Empowerment of Persons with Disabilities 

  • अपंग विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती
  • अपंग विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती
  • अपंग विद्यार्थ्यांसाठी उच्च श्रेणीतील शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती.

सामाजिक न्याय आणि अधिकारिता मंत्रालय: Ministry of Social Justice & Empowerment

  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी उच्च श्रेणी शिक्षण योजना

कामगार आणि रोजगार मंत्रालय: Ministry of Labour & Employment

  • बीडी/सिने/IOMC/LSDM कामगारांच्या वार्डांच्या शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य – मॅट्रिकोत्तर
  • बीडी/सिने/IOMC/LSDM कामगारांच्या वार्डांच्या शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य – प्री-मॅट्रिक
  • आंध्र प्रदेशसाठी आम आदमी विमा योजना शिष्यवृत्ती

आदिवासी व्यवहार मंत्रालय: Ministry of Tribal Affairs

  • एसटी विद्यार्थ्यांच्या उच्च शिक्षणासाठी नॅशनल फेलोशिप आणि शिष्यवृत्ती – शिष्यवृत्ती (अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी औपचारिकपणे उच्च श्रेणीचे शिक्षण) – फक्त शिष्यवृत्तीसाठी

शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग: Department of School Education & Literacy

  • माध्यमिक शिक्षणासाठी मुलींना प्रोत्साहन देण्याची राष्ट्रीय योजना (NSIGSE)
  • नॅशनल मीन्स कम मेरिट स्कॉलरशिप

उच्च शिक्षण विभाग: Department of Higher Education

  • महाविद्यालय आणि विद्यापीठातील विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्तीची केंद्रीय क्षेत्र योजना

WARB, गृह मंत्रालय: 

  • केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल आणि आसाम रायफल्ससाठी पंतप्रधान शिष्यवृत्ती योजना
  • पंतप्रधानांची शिष्यवृत्ती योजना राज्ये/केंद्रशासित प्रदेशात दहशतवादी/नक्षल हल्ल्यात शहीद झालेले पोलीस कर्मचारी
  • आरपीएफ/आरपीएसएफ, रेल्वे मंत्रालय
  • RPF/RPSF साठी पंतप्रधान शिष्यवृत्ती योजना

                NEST स्कॉलरशिप 

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) 2024 – AICTE योजना

तांत्रिक शिक्षणासाठी राष्ट्रीय-स्तरीय परिषद आणि एक वैधानिक संस्था म्हणून ओळखले जाते, AICTE (ऑल इंडिया कौन्सिल फॉर टेक्निकल एज्युकेशन) उच्च शिक्षण विभाग, MHRD अंतर्गत कार्य करते. 1945 पासून कार्यरत, AICTE भारतातील तांत्रिक तसेच व्यवस्थापन शिक्षण प्रणाली दोन्हीसाठी समन्वित विकास आणि योग्य नियोजन पाहते. विशिष्ट श्रेणींमध्ये पदव्युत्तर आणि पदवीपूर्व कार्यक्रमांना मान्यता देऊनही, AICTE विद्यार्थ्यांसाठी त्यांच्या व्यावसायिक कारकिर्दीत आर्थिक अडचणींचा अडथळा निर्माण होणार नाही याची खात्री करण्यासाठी अनेक शिष्यवृत्ती देखील देते. कृपया खाली दिलेल्या यादीत त्या NSP शिष्यवृत्तींची नावे शोधा.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) 2024: UGC स्कॉलरशिप 

विद्यापीठ अनुदान आयोग (UGC) ही राष्ट्रीय संस्थांपैकी एक आहे, जी उच्च शिक्षण घेत असलेल्या विद्यार्थ्यांना आर्थिक सहाय्य करते. विद्यापीठ अनुदान आयोग (UGC) ही भारत सरकारची एक उल्लेखनीय वैधानिक संस्था आहे, जी मनुष्यबळ विकास मंत्रालयाला (मानव संसाधन विकास मंत्रालय) अहवाल देते. भारतातील उच्च शिक्षणाचा दर्जा समन्वय, निर्धारण आणि राखण्याच्या उद्देशाने त्याची स्थापना करण्यात आली. ही स्कॉलरशिप केवळ महाविद्यालयीन स्तरावरील अभ्यासांसाठी उपलब्ध आहे. या UGC शिष्यवृत्तीचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य म्हणजे ती SC आणि ST सह सर्व समाजातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना उपलब्ध आहे. इशान उदय, रँकधारकांसाठी स्कॉलरशिप हा पदवी किंवा पदव्युत्तर शिक्षण घेत असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी विशेष NSP स्कॉलरशिप कार्यक्रम आहे. पात्रता, शिष्यवृत्तीचे नाव आणि शिष्यवृत्तीचे प्रमाण यासाठी खालील यादी पहा.

               AICTE स्वनाथ स्कॉलरशिप 

केंद्रीय क्षेत्र योजनेचे वेळापत्रक: Schedule Of Central Sector Scheme 

अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालय: (Ministry Of Minority Affairs) 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre Matric Scholarship Scheme for minorities15th November 202215th December 202215th December 2022
Post Matric Scholarship scheme for minorities30th November 202215th December 202215th December 2022
Merit cum means scholarship for professional and Technical courses30th November 202215th December 202215th December 2022
Begum Hazrat Mahal National scholarship30th November 202215th December 202215th December 2022

अपंग व्यक्तींचे सक्षमीकरण विभाग: Department Of Empowerment Of Persons With Disability 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre matric scholarship for students with disability15th November 202215th December 202215th December 2022
Post matric scholarship for students with disability30th November 202215th December 202215th December 2022
Scholarship for top class education for students with disability30th November 202215th December 202215th December 2022

सामाजिक न्याय आणि अधिकारिता मंत्रालय: Ministry Of Social Justice And Empowerment 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
30th November 202215th December 202215th December 2022

श्रम आणि रोजगार मंत्रालय:Ministry Of Labour And Employment

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Financial assistance for education of the wards of beedi/cine/IOMC/LSDM Workers- Post matric30th November 202215th December 202215th December 2022
Financial assistance for education of beedi/cine/IOMC/LSDM Workers- pre matric15th November 202215th December 202215th December 2022

                    प्रधानमंत्री छात्रवृत्ति योजना 

आदिवासी व्यवहार मंत्रालय: Ministry Of Tribal Affairs 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
National fellowship and scholarship for higher education of St student scholarship30th November 202215th December 202215th December 2022

शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग: Department Of School Education And Literacy 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
National means cum merit scholarship15th November 202215th December 202215th December 2022

उच्च शिक्षण विभाग: Department Of Higher Education 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Central sector scheme for a scholarship for college and university students30th November 202215th December 202215th December 2022

वार्ब, गृह मंत्रालय: Warb, Ministry Of Home Affairs 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Prime Minister scholarship scheme for Central armed police forces and Assam rifles15th October 202231th October 202231th October 2022
Prime Minister scholarship scheme for wards of state and union territory police personnel martyred during Terror or naxal attack15th October 202231th October 202231th October 2022

आरपीएफ/आरपीएसएफ, रेल्वे मंत्रालय: RPF/RPSF, Ministry Of Railway 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
30th November 202215th December 202215th December 2022

नॉर्थ ईस्टर्न कौन्सिल (Nec), डोनर: North Eastern Council (Nec), Doner 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Financial support to the students of NER for higher professional courses30th November 202215th December 202215th December 2022

UGC/AICTE योजनांसाठी वेळापत्रक: Schedule For UGC/AICTE Schemes

विद्यापीठ अनुदान आयोग- MHRD: University Grants Commission- MHRD

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Ishan Uday-special scholarship scheme for North eastern region30th November 202215th December 202215th December 2022
PG Indira Gandhi scholarship for single girl child30th November 202215th December 202215th December 2022
PG scholarship for university rank holders30th November 202215th December 202215th December 2022
PG scholarship scheme for SC ST students for pursuing professional courses30th November 202215th December 202215th December 2022

ऑल इंडिया कौन्सिल फॉर टेक्निकल एज्युकेशन 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pragati scholarship scheme for girl students (technical degree)30th November 202215th December 202215th December 2022
Pragati scholarship scheme for girl student (technical diploma)30th November 202215th December 202215th December 2022
Saksham scholarship for specially abled student (technical degree)30th November 202215th December 202215th December 2022
Saksham scholarship scheme for specially abled student (technical diploma)30th November 202215th December 202215th December 2022
Swanath scholarship scheme (technical diploma)30th November 202215th December 202215th December 2022
Swanath scholarship scheme (technical degree)30th November 202215th December 202215th December 2022

राज्य स्कॉलरशिप योजनांचे वेळापत्रक: Schedule Of State Scholarship Schemes

आसाम 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre matric scholarship for SC student Assam class 9th and 10th14th April 202215th November 202215th November 2022
Post matric scholarship for SC students Assam14th April 202215th November 202215th November 2022
Pre matric scholarship for OBC students Assam14th April 202228th November 202230th November 2022
Pre Matric Scholarship to St students Assam class 9th and 10th14th April 202228th November 202230th November 2022
Post Matric Scholarship to OBC students Assam14th April 202228th November 202230th November 2022
Post Matric Scholarship to St students Assam14th April 202228th November 202230th November 2022

अरुणाचल प्रदेश 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Umbrella Scheme for the education of St student pre-matric scholarship class 9th and 10th for St student Arunachal Pradesh31st December 202225th January 202225th January 2022
Umbrella Scheme for the education of St children post-matric scholarship for St students Arunachal Pradesh15th October 202225th October 202225th October 2022
Scheme for the award of stipend to the schedule tribe student of Arunachal Pradesh15th October 202225th October 202225th October 2022
APST Medical and paramedical stipend Arunachal Pradesh31st January 202228th February 202228th February 2022

अंदमान आणि निकोबार 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Centrally sponsored pre-matric scholarship scheme for St students class 9th and 10th14th April 202231st December 202231st December 2022
Centrally sponsored Post Matric Scholarship scheme for St student14th April 202231st December 202231st December 2022
Dr Ambedkar post matric scholarship for economically backward class students30th November 202215th December 202215th December 2022
Grant additional scholarship to OBC students for pursuing higher studies after class 10th31st October 202215th December 202215th December 2022
Pre Matric Scholarship scheme to OBC student31th October 202230th November 202230th November 2022
Post Matric Scholarship scheme to OBC student31th October 202230th November 202230th November 2022
Grant of additional scholarship to St student for pursuing higher education31th October 202230th November 202230th November 2022

चंदीगड 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Post matric scholarship for SC student14th April 202215th December 202215th December 2022
Post matric scholarship for transgender student30th November 202215th December 202215th December 2022
Dr Ambedkar post matric scholarship for economically backward class students30th November 202215th December 202215th December 2022
Dr Ambedkar post matric scholarship for economically backward class students30th November 202215th December 202215th December 2022
Pre Matric Scholarship scheme for SC student of class 9th and 10th14th April 202215th December 202215th December 2022
Pre Matric Scholarship to OBC student class 1st to 10thNot availableNot availableNot available

दादरा नगर हवेली आणि दमण आणि दीव 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre Matric Scholarship to OBC student15th November 202215th December 202215th December 2022
Pre Matric Scholarship to sc student14th April 202215th December 202215th December 2022
Pre Matric Scholarship to St students14th April 202230th October 202230th October 2022
Post Matric Scholarship to St student14th April 202230th October 202230th October 2022
Post Matric Scholarship to OBC student14th April 202215th December 202215th December 2022
Post Matric Scholarship to sc student14th April 202215th December 202215th December 2022

गोवा 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Centrally sponsored scheme of Pre matric scholarship for needy St student14th April 202230th November 202230th November 2022
Centrally sponsored scheme of post matric scholarship for St students14th April 202230th November 202230th November 2022

हिमाचल प्रदेश 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Centrally sponsored Post Matric Scholarship Scheme for SC student14th April 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored Post Matric Scholarship scheme for St student14th April 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored Post Matric Scholarship Scheme for OBC student14th April 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored pre-matric scholarship scheme for St student14th April 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored pre-Matric Scholarship scheme for SC student14th April 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored pre-Matric Scholarship scheme for OBC student30th October 202215th November 202215th November 2022
Dr. Ambedkar Post Matric Scholarship scheme for economically backward class student30th October 202215th November 202215th November 2022
Mukhymantri protsahan Yojana30th October 202215th November 202215th November 2022
Maharishi Valmiki Chhatravriti Yojana30th October 202215th November 202215th November 2022
Integrated rural development program30th October 202215th November 202215th November 2022
Kalpana Chawla chatravriti yojna30th October 202215th November 202215th November 2022
Indira Gandhi utkrisht chhatravriti Yojana30th October 202215th November 202215th November 2022
Thakur Sen Negi utkrisht chhatravriti Yojana30th October 202215th November 202215th November 2022
Swami Vivekananda utkrisht chhatravriti Yojana30th October 202215th November 202215th November 2022
Dr Ambedkar medhavi chatravriti yojna for SC student30th October 202215th November 202215th November 2022
Dr Ambedkar medhavi Chhatravriti Yojana for OBC student30th October 202215th November 202215th November 2022
Sainik School sujanpur tihra scholarship30th October 202215th November 202215th November 2022

जम्मू काश्मीर 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Post Matric Scholarship to St student14th April 20225th November 20225th November 2022

लडाख केंद्रशासित प्रदेश

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Centrally sponsored scheme of pre-matric scholarship for St students class 9th and 10th14th April 202215th December 202215th December 2022
Centrally sponsored scheme of post-matric scholarship for ST student14th April 202215th December 202215th December 2022

लक्षद्वीप 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Lakshadweep scholarship scheme31st May 202231st May 202231st May 2022

मणिपूर 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre Matric Scholarship to St students14th April 202215th November 202215th November 2022
Post matric scholarship for St student14th April 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored post-matric scholarship for SC student14th April 202231st October 202231st October 2022
Centrally sponsored post-matric scholarship for OBC student15th October 202231st October 202231st October 2022
Dr. Ambedkar centrally sponsored post-matric scholarships for EBC student15th October 202231st October 202231st October 2022
Centrally sponsored pre-matric scholarship for SC student class 9th and 10th14th April 202231st October 202231st October 2022
Centrally sponsored pre-matric scholarship for OBC student15th October 202231st October 202231st October 2022

मेघालय 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Umbrella scheme for the education of St children pre-matric scholarship class 9th and 10th14th April 202224th January 202224th January 2022
Umbrella scheme for education of St children post matric scholarship14th April 202224th January 202224th January 2022

पुद्दुचेरी 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Centrally sponsored scheme for pre-matric scholarship for SC student Puducherry class 9th and 10th14th April 202230th October 202230th October 2022
Centrally sponsored scheme of post-matric scholarship for SC student14th April 202230th October 202230th October 2022
Centrally sponsored scheme of Pre matric scholarship for needy St student class 9th and 10th14th April 202230th October 202230th October 2022
Centrally sponsored scheme of post matric scholarship for St student14th April 202230th October 202230th October 2022
Centrally sponsored scheme of Pre Matric Scholarship to OBC student15th November 202215th November 202215th November 2022
Centrally sponsored scheme of post-matric scholarship to OBC student15th November 202215th November 202215th November 2022
Pre-matric scholarship for SC student class 6 to class 10th14th April 202230th October 202230th October 2022
Grant of ad hoc married grand to SC student15th October 202230th October 202230th October 2022
Retention scholarship to sc girls student15th October 202230th October 202230th October 2022
Opportunity cost to parents of SC girl student15th October 202230th October 202230th October 2022
Stipend to sc trainers in Government ITI15th October 202230th October 202230th October 2022

त्रिपुरा  

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre Matric St scholarship scheme14th April 202231st December 202231st December 2022
Post matric St scholarship scheme14th April 202231st December 202231st December 2022
Post matric scholarship for SC student14th April 202215th November 202215th November 2022
Post matric scholarship for OBC student31st January 20225th February 20225th February 2022
Dr BR Ambedkar post matric scholarship for economically backward classes15 February 202215th March 202215th March 2022
Pre Matric SC cleaning and health hazard14th April 202215th November 202215th November 2022
Pre Matric SC Tripura class 9th and 10th14th April 202215th November 202215th November 2022
Mukhymantri Yuva yogayog Yojana30th June 202030th June 202030th June 2020

उत्तराखंड 

ParticularsScheme closing dateDefective verificationInstitute verification
Pre-Matric Scholarship Scheme for minority state sector10th February 202215 February 202215 February 2022
Post matric scholarship for EBC students Uttarakhand30th September 202230th September 202230th September 2022
Pre-matric disability scholarship Uttarakhand state sector30th September 202230th September 202230th September 2022
Pre-matric scholarship for SC students Uttarakhand state sector14th April 202230th September 202230th September 2022
Pre-matric scholarship for St students Uttarakhand state sector14th April 202230th September 202230th September 2022
Pre-matric scholarship for OBC student state and Central sector30th September 202230th September 202230th September 2022
Pre-matric scholarship for SC student Uttarakhand Central sector14th April 202230th September 202230th September 2022
Pre-matric scholarship for St students Central sector14th April 202230th September 202230th September 2022
Post matric scholarship for St students Uttarakhand 14th April 202230th September 202230th September 2022
Post matric scholarship for SC student Uttarakhand 14th April 202230th September 202230th September 2022
Post matric scholarship for OBC students Uttarakhand30th September 202230th September 202230th September 2022

UGC शिष्यवृत्तींची संख्या: Number of UGC Scholarships 

Name of ScholarshipNumber of ScholarshipsAward Details
Ishan Uday special scholarship scheme for NER10,000Rs 5,400 per month to students pursuing general degree courses Rs 7,800 per month to students pursuing technical/ professional/ medical courses
PG Indira Gandhi scholarship for single girl child3,000Rs 36,200 per annum for two years
PG scholarship for university rank holders3,000Rs 3,100 per month for two years
PG scholarship scheme for SC/ST students for professional courses1,000Rs 7,800 per month for a period of 2 years for ME/MTech students Rs 4,500 per month for a period of 2 years for other professional courses

राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल पुरस्कार तपशील: National Scholarship Portal Award Details

स्कॉलरशिप नावपुरस्कार तपशील
किशोर वैज्ञानिक प्रोत्साहन योजनादरमहा 7000 रुपये आणि वार्षिक 28000 रुपयांपर्यंत आकस्मिक अनुदान
व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी SC/ST विद्यार्थ्यांसाठी PG शिष्यवृत्ती योजनाME/M.Tech साठी- 2 वर्षांसाठी 7800 रुपये प्रति महिना इतर व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी- 2 वर्षांसाठी 4500 रुपये प्रति महिना
विद्यापीठ रँक धारकांसाठी पीजी शिष्यवृत्ती2 वर्षांसाठी 3100 रुपये प्रति महिना
पीजी इंदिरा गांधी स्कॉलरशिप फॉर सिंगल गर्ल चाईल्ड 36,200/- प्रतीवर्षी दोन वर्षासाठी
RPF/RPSF साठी पंतप्रधान शिष्यवृत्ती योजनामुलींसाठी 2250 रुपये आणि मुलांसाठी 2000 रुपये दरमहा
पंतप्रधान शिष्यवृत्ती योजनामहिला विद्यार्थ्यांना 3000 रुपये आणि पुरुष विद्यार्थ्यांना 2500 रुपये प्रति महिना
महाविद्यालय आणि विद्यापीठातील विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्तीसाठी केंद्रीय क्षेत्र योजनावार्षिक 20000 रुपये पर्यंत
मुलींसाठी AICTE प्रगती शिष्यवृत्तीवार्षिक रु. 50000 पर्यंत आणि इतर फायदे
AICTE सक्षम शिष्यवृत्ती योजनावार्षिक रु. 50000 पर्यंत आणि इतर फायदे
राष्ट्रीय मीन्स कम मेरिट शिष्यवृत्तीवार्षिक रु. 12000 पर्यंत
एसटी विद्यार्थ्याच्या उच्च शिक्षणासाठी राष्ट्रीय फेलोशिप आणि शिष्यवृत्ती28000 रुपये प्रति महिना आणि इतर फायदे
बिडी/सिने/IOMC/LSDM कामगारांच्या वार्डांच्या शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य- मॅट्रिकपूर्व1840 पर्यंत
बिडी/सिने/IOMC/LSDM कामगारांच्या वार्डांच्या शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य- मॅट्रिकोत्तर15000 पर्यंत
अनुसूचित जाती विद्यार्थ्यासाठी उच्च दर्जाचे शिक्षणपूर्ण ट्यूशन फी आणि इतर भत्ता
अपंग विद्यार्थ्यांसाठी उच्च श्रेणीतील शिक्षणासाठी शिष्यवृत्तीवार्षिक 2 लाख रुपयांपर्यंत आणि इतर फायदे
अपंग विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्तीदेखभाल भत्ता, पुस्तक अनुदान आणि अपंगत्व भत्ता
अपंग विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्तीदेखभाल भत्ता, पुस्तक अनुदान आणि अपंगत्व भत्ता
मेरिट कम मीन्स व्यावसायिक आणि तांत्रिक अभ्यासक्रमांसाठी शिष्यवृत्तीवार्षिक 20000 रुपयांपर्यंत अभ्यासक्रम शुल्क आणि देखभाल भत्ता
अल्पसंख्याकांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती योजनाप्रवेश शुल्क, शिक्षण शुल्क आणि देखभाल भत्ता
अल्पसंख्याकांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती योजनाप्रवेश शुल्क, शिक्षण शुल्क आणि देखभाल भत्ता

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) – प्रमुख सेवा

  • शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करण्याव्यतिरिक्त, पोर्टल विद्यार्थी आणि संस्था दोघांसाठी इतर अनेक सेवा देखील प्रदान करते. वापरकर्ता ‘सेवा विभाग’ अंतर्गत NSP पोर्टलद्वारे ऑफर केलेल्या सर्व सेवा शोधू शकतो. या विभागाखाली सूचीबद्ध केलेल्या प्रमुख सेवांमध्ये हे समाविष्ट आहे –
  • NSP 2.0 वापरकर्ता पुस्तिका – वापरकर्त्यांना NSP वरील कार्यप्रवाहाची ओळख करून देण्यासाठी. विद्यार्थ्यांना सविस्तर नोंदणी आणि अर्ज प्रक्रियेची माहिती मिळेल.
  • योजना पात्रता – या विभागाअंतर्गत, विद्यार्थी त्यांच्या विशिष्ट आवश्यकतांवर आधारित शिष्यवृत्ती योजना फिल्टर करू शकतात. त्यांनी त्यांचे अधिवास राज्य/UT, अभ्यासक्रम स्तर, धर्म, जात/श्रेणी, लिंग, पालकांचे वार्षिक उत्पन्न, अपंगत्व स्थिती आणि कॅप्चा कोड भरणे आवश्यक आहे.
  • मंत्रालय समन्वयकांची यादी
  • योजना-निहाय राज्य नोडल अधिकारी – या विभागांतर्गत, विद्यार्थी ज्या योजनेसाठी अर्ज करू इच्छितात त्यावर आधारित राज्य नोडल अधिकाऱ्यांची यादी ब्राउझ करू शकतात. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही UGC योजनेसाठी अर्ज करत असाल, तर तुम्ही ‘UGC’ विभागांतर्गत राज्य नोडल अधिकाऱ्यांचे तपशील तपासू शकता.
  • तुमचा AISHE कोड जाणून घ्या – ही सेवा विद्यार्थ्यांना फक्त संस्था प्रकार, राज्य, जिल्हा (अनिवार्य नाही) आणि विद्यापीठ प्रकार (अनिवार्य नाही) प्रदान करून NSP वर नोंदणीकृत शाळा/कॉलेज/संस्थांचे AISHE कोड तपासण्याची परवानगी देते.
  • तुमच्या संस्थेसाठी AISHE कोड मिळवा – हा विभाग पोर्टलवर नोंदणीकृत नसलेल्या संस्थांना फक्त उपलब्ध फॉर्म भरून स्वतःची नोंदणी करण्याची परवानगी देतो.
  • शिष्यवृत्तीसाठी प्रक्रिया केलेल्या अर्जदारांची यादी – या विभागात शिष्यवृत्तीसाठी निवडलेल्या अर्जदारांची यादी शोधा. संबंधित तपशील मिळविण्यासाठी वापरकर्त्यांनी शैक्षणिक वर्ष, अर्जाचा प्रकार, मंत्रालय, योजना, राज्य आणि जिल्हा निवडणे आवश्यक आहे.
  • नोडल ऑफिसर तपशील शोधा – या विभागात प्रत्येक मंत्रालय, राज्य किंवा जिल्ह्यासाठी नोडल अधिकाऱ्यांचे तपशील मिळवा.
  • जिल्हा नोडल ऑफिसर तपशील यादी – या विभागात, विद्यार्थी नोडल अधिकाऱ्यांची जिल्हानिहाय यादी ब्राउझ करू शकतात.
  • इन्स्टिट्यूट ऑपरेशनल मॅन्युअल – संस्था नोंदणी फॉर्म कसा भरायचा, प्रोफाइल कसे अपडेट करायचे आणि DISE/AISHE/NCVT कोड कसा काढायचा याबद्दल ऑपरेशन मॅन्युअल ब्राउझ करू शकतात.

                    महाdbt स्कॉलरशिप 

 नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) मुख्य तथ्ये

  • NSP नुसार, 01 सप्टेंबर 2021 पर्यंत शैक्षणिक वर्ष 2020-21 मध्ये जवळपास INR 2,731 कोटी शिष्यवृत्तीचे वितरण झाले आहे. शिष्यवृत्ती मुळात तीन श्रेणींमध्ये विभागली गेली आहे – मॅट्रिकपूर्व (वर्ग 1 ते 10), पोस्ट मॅट्रिक (वर्ग 11). , 12, UG, PG) आणि उच्च शिक्षण (UG, PG, व्यावसायिक आणि तांत्रिक अभ्यासक्रम). याशिवाय, शालेय शिक्षण आणि साक्षरता विभाग आणखी एक शिष्यवृत्ती ऑफर करतो जी इयत्ता 9-12 च्या विद्यार्थ्यांसाठी आहे.
  • अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालयाने (MoMA) 2020-21 मध्ये एकूण INR 1905.21 कोटी शिष्यवृत्ती निधी वितरित केला.
  • उच्च शिक्षण विभाग (DHE) जे उच्च शिक्षणासाठी समर्पित आहे केवळ INR 168.59 कोटी वितरीत केले.
  • शिवाय, आदिवासी व्यवहार मंत्रालय आणि सामाजिक न्याय मंत्रालयाने उच्च शिक्षण घेत असलेल्या ST आणि SC विद्यार्थ्यांसाठी त्यांच्या संबंधित योजनांअंतर्गत अनुक्रमे INR 20.23 Cr आणि INR 6.33 Cr च्या शिष्यवृत्तीचे वितरण केले होते.

इशान उदय विशेष स्कॉलरशिप योजनेसाठी पात्रता निकष

  • अर्जदार आसाम, अरुणाचल प्रदेश, मेघालय, मणिपूर, मिझोराम, त्रिपुरा आणि नागालँडसह पूर्वोत्तर राज्यांच्या अधिवासातील असणे आवश्यक आहे (केवळ इशान उदय विशेष शिष्यवृत्ती योजनेसाठी)
  • अर्जदार कुटुंबातील एकल मुलगी असणे आवश्यक आहे (जुळ्या मुली देखील अर्ज करू शकतात) (केवळ एकल मुलीसाठी पीजी इंदिरा गांधी शिष्यवृत्तीसाठी)
  • अर्जदाराचे वय 30 वर्षांपेक्षा कमी असावे
  • अर्जदाराचे कौटुंबिक उत्पन्न 4.5 लाखांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे
  • अर्जदाराने कोणत्याही पदवी अभ्यासक्रमाच्या (इशान उदय शिष्यवृत्ती) पहिल्या वर्षात प्रवेश घेतलेला असावा. अर्जदाराने नियमित पदव्युत्तर पदवी कार्यक्रमाच्या (पीजी इंदिरा गांधी शिष्यवृत्ती) पहिल्या वर्षात प्रवेश घेतला असावा.

विद्यापीठ रँक धारकांसाठी पीजी शिष्यवृत्तीसाठी पात्रता निकष

  • अर्जदार त्यांच्या पदवी परीक्षेत रँक धारक असणे आवश्यक आहे (विद्यापीठ रँक धारकांसाठी पीजी शिष्यवृत्तीसाठी)
  • अर्जदार SC/ST श्रेणीतील असणे आवश्यक आहे (SC/ST विद्यार्थ्यांसाठी PG शिष्यवृत्ती योजनेसाठी)
  • अर्जदाराने पदव्युत्तर शिक्षणाच्या पहिल्या वर्षाचा पाठपुरावा केला पाहिजे
  • अर्जदाराने ग्रॅज्युएशनमध्ये 60% गुण मिळवलेले असावेत (विद्यापीठ रँक धारकांसाठी पीजी शिष्यवृत्तीसाठी)
  • अर्जदाराची कमाल वयोमर्यादा 30 वर्षे आहे.

राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलचे उद्दिष्ट

NSP स्कॉलरशिप 2023 चे मुख्य उद्दिष्ट आहे

  • विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्तीचे वितरण वेळेवर होईल याची खात्री करणे.
  • आता विद्यार्थ्यांसाठी अर्ज प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी
  • केंद्र आणि राज्य सरकारच्या शिष्यवृत्ती योजनांसाठी एक समान व्यासपीठ तयार करणे
  • शिकणार्‍याच्या डेटाबेसची प्रक्रिया आणि निर्मितीमध्ये कोणतीही डुप्लिकेशन न करता.

NSP स्कॉलरशिप पोर्टलचे फायदे

  • सर्व शिष्यवृत्तींची माहिती एकाच पोर्टलवर
  • सुलभ अर्ज प्रक्रिया
  • सिंगल इंटिग्रेटेड ऍप्लिकेशन
  • विद्यार्थ्यांना अर्ज करण्यासाठी सर्वोत्तम शिष्यवृत्ती योजनेबद्दल सूचना 
  • दुहेरी अॅप्लिकेशन नाहीत
  • पारदर्शक नोंदी.
  • अद्ययावत डेटा उपलब्ध
  • मंत्रालये आणि विभागांसाठी निर्णय समर्थन प्रणाली (DSS) म्हणून मदत

स्टेट NSP शिष्यवृत्ती योजना

आसाम

  • स्वच्छता आणि आरोग्य धोक्यात असलेल्या व्यवसायांमध्ये गुंतलेल्या मुलांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती – आसाम
  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (इयत्ता नववी आणि दहावी) – आसाम
  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती – आसाम
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती – आसाम
  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती – आसाम
  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (इयत्ता नववी आणि दहावी) – आसाम
  • OBC विद्यार्थ्यांना पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती – आसाम
  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती – आसाम

चंदीगड

  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती-चंदीगड
  • उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती योजना-चंदीगड
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना-चंदीगड
  • आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय विद्यार्थ्यांसाठी डॉ.आंबेडकर पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती-चंडीगड
  • इयत्ता नववी आणि दहावी चंडीगडच्या अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती योजना

बिहार

  • BC-EBC पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती-बिहार
  • एसटी-पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती -बिहार
  • एससी पोस्ट-मॅट्रिक शिष्यवृत्ती -बिहार

उत्तराखंड

  • अल्पसंख्याकांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती योजना (100 टक्के राज्य क्षेत्र)-उत्तराखंड
  • ईबीसी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती-उत्तराखंड
  • प्री-मॅट्रिक अपंगत्व शिष्यवृत्ती (राज्य क्षेत्र)-उत्तराखंड
  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (राज्य क्षेत्र)-उत्तराखंड
  • एसटी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (राज्य क्षेत्र)-उत्तराखंड
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (राज्य क्षेत्र ५०% आणि केंद्रीय क्षेत्र ५०%)-उत्तराखंड
  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (केंद्र सेक्टर)-उत्तराखंड
  • एसटी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (केंद्र सेक्टर)-उत्तराखंड
  • एसटी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती-उत्तराखंड
  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती-उत्तराखंड
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती-उत्तराखंड

त्रिपुरा

  • आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीयांसाठी डॉ. आंबेडकर पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती (EBC) (माध्यमिक शिक्षण)-त्रिपुरा
  • मॅट्रिकपूर्व एसटी शिष्यवृत्ती योजना
  • मॅट्रिकोत्तर एसटी शिष्यवृत्ती योजना
  • त्रिपुरा अनुसूचित जाती विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती
  • त्रिपुरा ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती
  • डॉ. बी.आर. आर्थिकदृष्ट्या मागास वर्गासाठी (EBC) आंबेडकर पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती. – त्रिपुरा
  • NEC गुणवत्ता शिष्यवृत्ती त्रिपुरा
  • प्री मॅट्रिक एससी क्लीनिंग आणि हेल्थ हॅझार्ड – त्रिपुरा
  • प्री मॅट्रिक एससी (इयत्ता नववी आणि दहावी)-त्रिपुरा

कर्नाटक

  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती (पीएमएस) – कर्नाटक
  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व (नवी आणि दहावी) शिष्यवृत्तीची केंद्र प्रायोजित योजना-कर्नाटक

मेघालय

  • अनुसूचित जातींच्या मुलांच्या शिक्षणासाठी छत्री योजना – अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (इयत्ता नववी आणि दहावी) – मेघालय
  • अनुसूचित जातींच्या मुलांच्या शिक्षणासाठी छत्री योजना – अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती (पीएमएस) – मेघालय

अरुणाचल प्रदेश

  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांच्या शिक्षणासाठी छत्री योजना- अरुणाचल प्रदेश एसटी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (इयत्ता नववी आणि दहावी)
  • अनुसूचित जातीच्या मुलांच्या शिक्षणासाठी छत्री योजना – अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांसाठी पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती (PMS) अरुणाचल प्रदेश
  • अरुणाचल प्रदेशातील अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना स्टायपेंड देण्याची योजना

जम्मू काश्मीर

  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती – जम्मू आणि काश्मीर

दादरा आणि नगर हवेली

  • ओबीसी विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती – दादरा नगर हवेली
  • अनुसूचित जातीच्या विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती- दादरा नगर हवेली
  • अनुसूचित जमातीच्या विद्यार्थ्यांना मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती-दादरा नगर हवेली

हिमाचल प्रदेश

  • अनुसूचित जाती विद्यार्थ्यांसाठी केंद्र प्रायोजित पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना-हिमाचल प्रदेश
  • सेंट्रली प्रायोजित अनुसूचित जाती-जमाती विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती योजना-हिमाचल प्रदेश
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी केंद्र प्रायोजित पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना-हिमाचल प्रदेश
  • अनुसूचित जमाती-हिमाचल प्रदेशसाठी केंद्र पुरस्कृत मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती योजना
  • अनुसूचित जाती विद्यार्थ्यांसाठी केंद्र प्रायोजित प्री मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना-हिमाचल प्रदेश
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी केंद्र प्रायोजित प्री मॅट्रिक शिष्यवृत्ती योजना-हिमाचल प्रदेश
  • आर्थिकदृष्ट्या मागासवर्गीय विद्यार्थ्यांसाठी डॉ.आंबेडकर पोस्ट मॅट्रिक शिष्यवृत्ती-हिमाचल प्रदेश
  • मुख्‍य मंत्री प्रोत्‍साहन योजना-हिमाचल प्रदेश
  • महर्षी बाल्मिकी स्कॉलरशिप योजना-हिमाचल प्रदेश
  • एकात्मिक ग्रामीण विकास कार्यक्रम (IRDP)-हिमाचल प्रदेश
  • कल्पना चावला स्कॉलरशिप योजना-हिमाचल प्रदेश
  • इंदिरा गांधी उत्कर्ष छात्रवृत्ति योजना -हिमाचल प्रदेश
  • ठाकुर सेन नेगी उत्कृष्ठ छात्रवृत्ति योजना -हिमाचल प्रदेश
  • स्वामी विवेकानंद उत्कृष्ठ छात्रवृत्ति योजना-हिमाचल प्रदेश
  • अनुसूचित जाती विद्यार्थ्यांसाठी डॉ.आंबेडकर मेधावी छात्रवृत्ति योजना-हिमाचल प्रदेश
  • ओबीसी विद्यार्थ्यांसाठी डॉ.आंबेडकर मेधावी छात्रवृत्ति योजना-हिमाचल प्रदेश

मणिपूर

  • एसटी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती (इयत्ता नववी आणि दहावीसाठी)-मणिपूर
  • एसटी विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिकोत्तर शिष्यवृत्ती-मणिपूर

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) – मुख्य कागदपत्रे आवश्यक

NSP वर कोणत्याही शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करताना, विद्यार्थ्यांनी अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी काही कागदपत्रे अपलोड करणे आवश्यक आहे. तथापि, INR 50,000 पेक्षा कमी शिष्यवृत्तीच्या रकमेसाठी, विद्यार्थ्यांना कोणतेही दस्तऐवज अपलोड करण्याची आवश्यकता नाही. त्यांनी त्यांच्या संबंधित शाळा/कॉलेज/संस्थेत कागदपत्रांची प्रत जमा करणे आवश्यक आहे. इतर सर्व शिष्यवृत्तींसाठी, विद्यार्थ्यांनी खालील कागदपत्रे हातात ठेवावीत –

  • बँक पासबुक
  • शैक्षणिक कागदपत्रे
  • आधार क्रमांक
  • अधिवास प्रमाणपत्र (संबंधित शिष्यवृत्ती मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे)
  • उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र (संबंधित शिष्यवृत्ती मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये नमूद केल्याप्रमाणे)
  • जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
  • शाळा/संस्थेकडून बोनाफाईड विद्यार्थी प्रमाणपत्र (जर संस्था/शाळा अर्जदाराच्या अधिवासाच्या स्थितीपेक्षा वेगळी असेल)

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल (NSP) रजिस्ट्रेशन प्रक्रिया 

पहिली पायरी

  • स्वतःची नोंदणी करण्यासाठी तुम्हाला राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • वेबसाइटच्या मुख्यपृष्ठावरून, तुम्हाला “न्यू रजिस्ट्रेशन” वर क्लिक करावे लागेल
  • स्क्रीनवर दिसणार्‍या सूचना वाचा, चेकबॉक्सवर टिक करा आणि “continue” पर्यायावर क्लिक करास्क्रीनवर विचारल्याप्रमाणे तपशील प्रविष्ट करा जसे की नाव, जन्मतारीख, मोबाइल नंबर, लिंग, ईमेल आयडी, बँक तपशील इ.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • कॅप्चा कोड एंटर करा आणि “रजिस्टर” पर्यायावर क्लिक करा

दुसरी पायरी लॉगिन

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • तुमच्या “Student Registration ID” द्वारे लॉग इन करा
  • अॅप्लिकेशन फॉर्म” चिन्हावर क्लिक करा
  •  अॅप्लिकेशन फॉर्म स्क्रीनवर प्रदर्शित होईल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • विचारलेले तपशील भरा जसे की अधिवासाचे राज्य, विद्यार्थ्याचे नाव, जन्मतारीख, समुदाय/श्रेणी, वडिलांचे नाव, आधार कार्ड क्रमांक, मोबाईल क्रमांक, शिष्यवृत्ती श्रेणी, लिंग, धर्म, आईचे नाव, वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न, ईमेल आयडी इ.
  •  “Save & Continue” वर क्लिक करा, पुढील पृष्ठ दिसेल.
  • कागदपत्रांच्या स्कॅन केलेल्या प्रती अपलोड करा.
  • “फायनल सबमिशन” वर क्लिक करा
  • अशा प्रकारे, अर्ज शेवटी सबमिट करावा लागेल.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल अॅप्लिकेशन स्टेटस  

  • सर्वप्रथम, नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा
  • तुमच्या समोर होम पेज उघडेल
  • मुख्यपृष्ठावर, तुम्हाला लॉगिन लिंकवर क्लिक करावे लागेल आणि तुमचे वर्ष निवडा
नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023
  • आता तुम्हाला तुमचा अॅप्लिकेशन आयडी आणि पासवर्ड टाकावा लागेल
  • त्यानंतर, तुम्हाला check your status वर क्लिक करावे लागेल
  • अर्जाची स्थिती तुमच्या स्क्रीनवर असेल

योजनानिहाय स्कॉलरशिप मंजूर लिस्ट तपासण्याची प्रक्रिया

  • तपासण्यासाठी तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल
  • वेबसाइटच्या होम पेजवरून तुम्हाला “न्यू रजिस्ट्रेशन” वर क्लिक करावे लागेल.
  • आता “Scheme Wise Scholarship Sanctioned List ” वर क्लिक करा

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल

  • शैक्षणिक वर्ष, अर्जाचा प्रकार, मंत्रालय, योजना, राज्य आणि जिल्हा निवडा
  • कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा आणि सबमिट पर्याय क्लिक करा
  • सूची स्क्रीनवर दिसेल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल स्कीम रीनिवल  

  • तपासण्यासाठी तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल
  • वेबसाइटच्या मुख्यपृष्ठावरून तुम्हाला “लॉग इन” वर क्लिक करावे लागेल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल

  • आता स्क्रीनवर दिसणारा अॅप्लिकेशन आयडी, पासवर्ड आणि कॅप्चा प्रविष्ट करा
  • “लॉगिन” पर्यायावर क्लिक करा आणि अर्जाच्या नूतनीकरणासाठी अर्ज करा

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल संस्था/शाळा/ITI शोधण्याची प्रक्रिया

  • तपासण्यासाठी तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल
  • वेबसाइटच्या होम पेजवरून तुम्हाला “Search for Institute/ School/ ITI” वर क्लिक करावे लागेल.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल

  • तपशील प्रविष्ट करा संस्था राज्य, संस्था जिल्हा, संस्था/कॉलेज/ITI आणि शाळा/कॉलेज/ITI नाव (पर्यायी)
  • आता “Get Institution list” पर्यायावर क्लिक करा आणि माहिती दिसेल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलवर पात्रता तपासा

  • एनएसपी अंतर्गत शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करू इच्छिणाऱ्या कोणत्याही अर्जदारांना काही सोप्या चरणांचे अनुसरण करून त्यांची पात्रता तपासावी लागेल:
  • पात्रता तपासण्यासाठी तुम्हाला नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल वेबसाइटवर जाणे आवश्यक आहे
  • वेबसाइटच्या होम पेजवरून तुम्हाला “लॉगिन” पर्यायावर जावे लागेल
  • ड्रॉप-डाउन पर्यायांमधून “Check Eligibility” वर क्लिक करा

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल

  • अधिवास राज्य/केंद्रशासित प्रदेश, अभ्यासक्रम स्तर, धर्म, जात/समुदाय श्रेणी, लिंग, पालकांचे वार्षिक उत्पन्न, अक्षम आहे का आणि कॅप्चा कोड यासारखे तपशील प्रविष्ट करा
  • “Check Eligibility” पर्यायावर क्लिक करा

जिल्हानिहाय नोडल ऑफिसर शोधण्याची प्रक्रिया

  • प्रथम अधिकृत वेबसाइटवर जा
  • वेबसाइटच्या मुख्यपृष्ठावरून तुम्हाला पब्लिक कॉर्नर दिसेल त्यामध्ये 
  • “Schemes’ Nodal Officers at District Level” पर्यायावर क्लिक करा

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • राज्य, जिल्हा आणि निवडा
  • इमेजमध्ये दिसणारा कॅप्चा कोड एंटर करा
  • “सबमिट” पर्यायावर क्लिक करा आणि माहिती स्क्रीनवर दिसेल

तुमचा AISHE कोड जाणून घ्या

  • तुमचा AISHE कोड जाणून घेण्यासाठी अर्जदारांना पुढे नमूद केल्याप्रमाणे काही सोप्या चरणांचे पालन करावे लागेल:-
  • नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलवर तुम्हाला जावे लागेल  
  • वेबसाइटच्या मुख्यपृष्ठावरून तुम्हाला ” लॉगिन” वर जावे लागेल 
  • त्यानंतर तुम्हाला इन्स्टिट्यूट इन्फोर्मेशन यावर क्लिक करावे लागेल 
  • ड्रॉप-डाउन सूचीमधून “know your AISHE Code” वर क्लिक करा

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • तुमचा संस्था प्रकार, राज्य, जिल्हा, विद्यापीठ प्रकार आणि नाव निवडा
  • सबमिट पर्यायावर क्लिक करा आणि AISHE कोड असलेल्या महाविद्यालयांची यादी दिसेल

NSP पेमेंट स्थिती ऑनलाइन ट्रॅक करा

  • NSP पेमेंट माहितीचा मागोवा घेण्यासाठी तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल
  • मुख्यपृष्ठावरून “ट्रॅक NSP पेमेंट” पर्यायावर क्लिक करा

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • आता विचारलेले तपशील जसे की प्रविष्ट करा
  • बँक
  • खाते क्रमांक किंवा NSP अर्ज आयडी
  • पडताळणी कोड
  • शोध पर्यायावर क्लिक करा आणि माहिती प्रदर्शित होईल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलचे अॅप डाउनलोड करा

  • सर्वप्रथम, राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा
  • तुमच्या समोर होम पेज उघडेल
  • मुख्यपृष्ठावर, तुम्हाला Google Play वर get it वर क्लिक करावे लागेल

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल 2023

  • आता तुम्हाला Install वर क्लिक करावे लागेल
  • अप्लिकेशन तुमच्या मोबाईल फोनवर डाउनलोड होईल

नॅशनल स्कॉलरशिपसाठी ऑनलाईन अप्लिकेशन करतांना काय करावे आणि काय करू नये

NSP स्कॉलरशिप फॉर्म भरतांना हे करा 

मार्गदर्शक तत्त्वे काळजीपूर्वक वाचा: अर्जदारांनी शिष्यवृत्तीची मार्गदर्शक तत्त्वे काळजीपूर्वक वाचणे आवश्यक आहे. पुढील टप्प्यात कोणताही गोंधळ टाळण्यासाठी पात्रता निकष, अर्ज मार्गदर्शक तत्त्वे, अपात्रता इत्यादी अतिशय काळजीपूर्वक वाचणे आवश्यक आहे.

अंतिम मुदतीचा काळजीपूर्वक मागोवा घ्यावा: शिष्यवृत्तीची अंतिम मुदत अत्यंत काळजीपूर्वक मागोवा घ्यावी लागेल. कोणत्याही शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करण्याची योजना आखताना अर्जदारांनी अर्जाची शेवटची तारीख लक्षात ठेवावी.

कागदपत्रे हाताशी ठेवावीत: अर्ज भरण्यापूर्वी ओळखीचा पुरावा, पत्त्याचा पुरावा, उत्पन्नाचा पुरावा, बँक खात्याचा तपशील इत्यादी सर्व कागदपत्रे हाताशी ठेवावी लागतात. सर्व आवश्यक कागदपत्रांशिवाय अर्ज अपूर्ण राहतो. अर्जदारांना त्यांच्या उपकरणांमध्ये सर्व कागदपत्रांची सॉफ्ट कॉपी ठेवण्याचा सल्ला दिला जातो जेणेकरून एक त्रास-मुक्त अर्ज प्रक्रिया सुनिश्चित करता येईल.

अर्जाचा प्रूफरीड करा: अर्ज सबमिट करण्यापूर्वी अर्जदारांनी अर्जाचे प्रूफरीड करणे आणि अंतिम सबमिशन करण्यापूर्वी प्रत्येक तपशील तपासणे आवश्यक आहे. काही शिष्यवृत्ती सबमिशन केल्यानंतर दुरुस्त्या करण्याची परवानगी देत ​​नाहीत. चुकीच्या माहितीमुळे काही वेळा तुमची शिष्यवृत्ती नाकारली जाऊ शकते

सबमिट केलेल्या अर्जाची प्रत ठेवावी: सबमिट केलेल्या अर्जाची प्रत तुमच्याकडे ठेवा जेणेकरून तुम्ही त्याची स्थिती ट्रॅक करू शकाल. अर्जदारांनी हे सुनिश्चित करणे आवश्यक आहे की अर्जामध्ये प्रदान केलेला मोबाइल नंबर आणि ईमेल आयडी कार्यरत आहे कारण शिष्यवृत्ती प्रदाता पुढील निवडीसाठी किंवा पुष्टीकरणासाठी संपर्क करू शकतात.

अर्ज स्वतः भरा: शिष्यवृत्ती फॉर्ममधील माहिती नेहमी स्वतः भरण्याचा प्रयत्न करा कारण यामुळे कोणत्याही प्रकारची चुकीची माहिती भरण्याची शक्यता कमी होईल.

NSP स्कॉलरशिपसाठी फॉर्म भरतांना हे करू नका

अपूर्ण माहिती सबमिट करू नये: अपूर्ण अर्ज कधीही सबमिट करू नका. जर अर्जदाराने अपूर्ण अर्ज सादर केला असेल तर त्याचा अर्ज नाकारला जाईल. सर्व अनिवार्य तपशील प्रविष्ट करून संपूर्ण अर्ज सबमिट करणे ही अर्जदाराची जबाबदारी आहे.

दिशाभूल करणारे माहितीचे स्रोत टाळावे: शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करताना माहितीचे सर्व दिशाभूल करणारे स्रोत टाळा. विश्वसनीय स्त्रोतांकडूनच माहिती मिळवा. शिष्यवृत्तीसाठी नेहमी अधिकृत वेबसाइटद्वारे अर्ज करा. माहितीच्या उद्देशाने, वेगवेगळ्या वेबसाइट्सचा संदर्भ दिला जाऊ शकतो परंतु अर्ज केवळ अधिकृत वेबसाइटद्वारे भरले जाणे आवश्यक आहे.

लॉगिन तपशील गुप्त ठेवा: अर्जदारांनी त्यांचे लॉगिन तपशील गुप्त ठेवणे आवश्यक आहे. तुमचे लॉगिन तपशील बरेच लोक सामायिक केल्याने तुमची शिष्यवृत्ती नाकारली जाऊ शकते.

दिशाभूल करणारी माहिती टाळा: अर्जामध्ये नेहमी स्पष्ट आणि संक्षिप्त माहिती भरा कारण दिशाभूल करणाऱ्या माहितीमुळे तुमचा अर्ज नाकारला जाईल. प्रदाता तुम्ही प्रविष्ट केलेली सर्व माहिती योग्य मानतो परंतु जर तुम्ही भरलेली कोणतीही माहिती चुकीची किंवा दिशाभूल करणारी आढळली तर तुमची शिष्यवृत्ती नाकारली जाऊ शकते.

शेवटच्या तारखेची कधीही वाट पाहू नका: शेवटच्या क्षणी होणारा त्रास टाळण्यासाठी नेहमी शेवटच्या तारखेपूर्वी अर्ज भरा. काहीवेळा अधिकृत पोर्टल शेवटच्या दिवशी वेबसाइटवर प्रचंड रहदारीमुळे काम करणे थांबवते. परिणामी तुम्ही अर्ज सादर करू शकणार नाही. त्यामुळे सर्व अर्जदारांना शेवटच्या तारखेपूर्वी अर्ज भरण्याचा सल्ला दिला जातो.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलचा कार्यप्रवाह

  • विद्यार्थ्याद्वारे नोंदणी आणि अर्ज सादर करणे
  • संस्था स्तरावर अर्जाची पातळी एक पडताळणी
  • जिल्हा/राज्य/मंत्रालय स्तरावर अर्जाची पातळी 2/3 पडताळणी
  • PFMS द्वारे लाभार्थी रेकॉर्ड तयार करणे आणि खाते प्रमाणीकरण
  • अर्ज वगळणे आणि गुणवत्ता यादी तयार करणे
  • पेमेंट फाइल निर्मिती आणि आर्थिक मान्यता
  • DBT द्वारे शिष्यवृत्तीचे वितरण

NSP पोर्टलचे वापरकर्ते

  • विद्यार्थी/अर्जदार
  • संस्थेचे नोडल अधिकारी
  • जिल्हा/राज्य/मंत्रालयाचे नोडल अधिकारी
  • योजना मालक मंत्रालये/विभाग/इतर सरकारी संस्था
  • इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय
  • थेट लाभ हस्तांतरण मिशन, कॅबिनेट सचिवालय
  • राष्ट्रीय माहिती विज्ञान केंद्र
  • मदत कक्ष

इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाची भूमिका

  • इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलचे एकंदर मालक आहे
  • मंत्रालय एनएसपीच्या एंड टू एंड प्रक्रियेसाठी देखील जबाबदार आहे
  • इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय एनआयसीला NSP साठी प्रशासकीय मान्यता प्रदान करण्यासाठी जबाबदार आहे
  • त्याव्यतिरिक्त मंत्रालय NSP मध्ये मूल्यवर्धनासाठी इनपुट प्रदान करण्यासाठी जबाबदार आहे
  • MietY हे NSP चे निरीक्षण आणि पुनरावलोकन करण्यासाठी देखील जबाबदार आहे

थेट लाभ हस्तांतरण मिशनची भूमिका, कॅबिनेट सचिवालय

  • राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलच्या प्रशासनामध्ये डीबीटीचे ध्येय महत्त्वाची भूमिका बजावते
  • DBT सर्व योजना मालक मंत्रालये, विभाग आणि इतर सरकारी संस्थांसह एकंदर समन्वयासाठी देखील जबाबदार आहे
  • DBT मिशन प्रक्रिया सुव्यवस्थित करेल आणि इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालय आणि NIC यांना वेळोवेळी मार्गदर्शन करेल.
  • मानक कार्यपद्धती, मार्गदर्शक तत्त्वे, वापरकर्ता नियमावली आणि इतर दस्तऐवजांचे पुनरावलोकन जे NSP वापरकर्त्यांसोबत प्रसारित केले जाते ते देखील DBT मिशनद्वारे केले जाते.
  • NSP वर ऑनबोर्ड केलेल्या योजनांच्या महत्त्वाच्या तारखा आणि अंतिम मुदतीसाठी विविध मान्यता प्रदान करण्यासाठी मिशनचे नियुक्त अधिकारी जबाबदार आहेत.
  • NSP मध्ये सुधारणा करण्यासाठी वेळोवेळी मार्गदर्शन आणि सूचना देण्यासाठी DBT मिशन जबाबदार आहे
  • NSP साठी फॉर्म, अहवाल, कार्यप्रवाह इत्यादींचे पुनरावलोकन देखील DBT मिशनद्वारे केले जाते
  • DBT मिशन मुख्य संस्थांसोबत एकत्रीकरण आणि डेटा शेअरिंगसाठी मार्गदर्शन आणि समन्वय प्रदान करण्यासाठी देखील जबाबदार आहे

नॅशनल इन्फॉर्मेटिक्स सेंटरची भूमिका

  • नॅशनल इन्फॉर्मेटिक्स सेंटर हे NSP विकसित आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी महत्वपूर्ण आहे
  • NIC NSP पायाभूत सुविधा विकसित आणि देखरेख करण्यासाठी जबाबदार आहे ज्यामध्ये सॉफ्टवेअर आणि हार्डवेअर घटक समाविष्ट आहेत
  • NSP हेल्पडेस्कच्या संचालनासाठी राष्ट्रीय माहिती विज्ञान केंद्राद्वारे व्यवस्थापित केले जाते
  • बाह्य अनुप्रयोगांसह एकत्रीकरण आणि डेटा एक्सचेंज देखील NIC द्वारे व्यवस्थापित केले जाते
  • NSP चे सुरक्षा ऑडिट देखील NIC द्वारे केले जाते
  • मानक कार्यप्रणाली, मार्गदर्शक तत्त्वे, वापरकर्ता मॅन्युअल इत्यादीसारख्या महत्त्वाच्या प्रक्रियांचा मसुदा तयार केला जातो आणि NIC द्वारे अद्यतनित केला जातो.
  • NSP अर्जामध्ये शिफारसीनुसार बदल राष्ट्रीय माहिती विज्ञान केंद्राद्वारे केले जातात
  • मुख्य योजनेच्या मालकाने दिलेल्या तपशीलानुसार योजनेचे कॉन्फिगरेशन NIC द्वारे केले जाते
  • NSP मार्गदर्शक तत्त्वे या योजनेच्या मालकांशी राष्ट्रीय माहिती विज्ञान केंद्राद्वारे सामायिक केली जातात

हेल्पडेस्कची भूमिका

  • हेल्प डेस्कची भूमिका नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलच्या वापरकर्त्यांना प्रथम स्तरावर सहाय्य प्रदान करणे आहे
  • हेल्पडेस्क विद्यार्थ्यांना नोंदणी अर्ज भरण्यासाठी मदत करण्यासाठी देखील जबाबदार आहे
  • हेल्पडेस्कद्वारे तांत्रिक सहाय्य देखील प्रदान केले जाते
  • हेल्पडेस्क आवश्यकतेनुसार राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल टीमकडे गंभीर समस्या पाठविण्यासाठी देखील जबाबदार आहे
  • हेल्पडेस्कद्वारे वापरकर्त्यांच्या श्रेणीनुसार वारंवार विचारल्या जाणार्‍या प्रश्नांची यादी ठेवली जाईल
  • हेल्पडेस्क कॉल सेंटर एजन्सीच्या ऑपरेटरना राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टलच्या प्रक्रियेबद्दल अपडेट ठेवेल

स्कीम ओनर मंत्रालये/विभाग/इतर सरकारी संस्थांची भूमिका

  • योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्था सर्व उपक्रमांसाठी राष्ट्रीय शिष्यवृत्ती पोर्टल चालवण्यास जबाबदार असतील.
  • योजनेशी संबंधित कोणत्याही कायद्याची अंमलबजावणी करणार्‍या एजन्सी किंवा आरटीआयच्या प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी योजनेचे मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्था जबाबदार आहेत.
  • योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी IT कायदा, आधार कायदा आणि इतर सर्व सरकारी नियम आणि नियमांचे पालन करणे आवश्यक आहे.
  • योजनांसंबंधीचा डेटा आणि अहवाल योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी सरकारी संस्थांना प्रदान करणे आवश्यक आहे.
  • योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी पोर्टलचा सर्व डेटा संग्रहित करणे आवश्यक आहे.
  • NPS वर स्कीम कॉन्फिगरेशनच्या अचूकतेची पडताळणी योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी करणे आवश्यक आहे.
  • योजनेच्या एकूण प्रगतीवर योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांद्वारे देखरेख केली जाईल.
  • योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी जिल्हा/राज्य/मंत्रालयाच्या नोडल अधिकाऱ्यांना वेळेवर सूचना देणे आवश्यक आहे.
  • योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांकडून वेळोवेळी राज्य आणि जिल्हा नोडल अधिकाऱ्यांना प्रशिक्षण देणे आवश्यक आहे.
  • योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी केंद्र आणि राज्य नोडल अधिकाऱ्यांचे नाव त्यांच्या संपर्क तपशीलांसह प्रदान करणे आवश्यक आहे. ही माहिती पोर्टलवर प्रदर्शित करणे आवश्यक आहे
  • PFMS तपशीलाची सत्यता योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/PFMS मधील इतर सरकारी संस्थांनी राखली पाहिजे
  • PFMS पोर्टलवरील तपशील योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांनी प्रदान केला पाहिजे
  • NPS मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन केल्याची पुष्टी योजना मालक/मंत्रालय/विभाग/इतर सरकारी संस्थांद्वारे प्रदान करणे आवश्यक आहे.

इन्स्टिट्यूट नोडल अधिकारी नोंदणी प्रक्रिया

  • 2019-20 या शैक्षणिक वर्षापासून ज्या संस्था पहिल्यांदा लॉग इन करत आहेत त्यांना इन्स्टिट्यूट नोडल ऑफिसर नोंदणी फॉर्म भरावा लागेल.
  • नोडल ऑफिसरने वापरकर्ता क्रेडेन्शियल वापरून NSP वर लॉग इन करणे आवश्यक आहे आणि सर्व आवश्यक तपशील प्रविष्ट करून नोंदणी फॉर्म पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
  • त्यानंतर ओळख दस्तऐवज नोडल ऑफिसरने अपलोड केले पाहिजेत
  • नोडल ऑफिसरने फॉर्म लॉक करणे आणि त्याची प्रिंटआउट घेणे आवश्यक आहे
  • त्यानंतर, नोडल ऑफिसरला संस्थेच्या प्रमुखाकडून ते प्रमाणित करून घ्यावे लागेल
  • फॉर्म संबंधित जिल्हा/राज्य/मंत्रालयाच्या नोडल ऑफिसरकडे प्रत्यक्ष सादर करणे आवश्यक आहे
  • जिल्हा/राज्य/मंत्रालयाचे नोडल अधिकारी हा फॉर्म आणि फॉर्ममध्ये प्रविष्ट केलेल्या तपशीलांची पडताळणी करतील
  • त्यानंतर त्याने किंवा तिने संस्था नोंदणी फॉर्म सत्यापित करा या पर्यायाचा वापर करून पोर्टलवर संस्थेच्या नोडल ऑफिसर नोंदणी फॉर्मचे तपशील मंजूर करणे किंवा नाकारणे आवश्यक आहे.
  • मंजुरीनंतर संस्थेच्या नोडल ऑफिसरच्या नोंदणीकृत मोबाइल क्रमांकावर वापरकर्ता क्रेडेन्शियल आणि नवीन पासवर्ड पाठवला जाईल.
  • अर्जाची डुप्लिकेट प्रत इन्स्टिट्यूट नोडल ऑफिसरसोबत शेअर केली जाईल
  • इन्स्टिट्यूट नोडल ऑफिसर युजर क्रेडेंशियल वापरून पोर्टलवर लॉग इन करू शकतात

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलची प्रथमस्तरीय व्हेरिफिकेशन प्रक्रिया

  • अर्जातील तपशिलांची अचूकता संस्थेच्या नोडल ऑफिसरने सत्यापित केली पाहिजे
  • विद्यार्थ्यांनी अपलोड केलेले दस्तऐवज देखील संस्थेच्या नोडल अधिकाऱ्याने सत्यापित केले पाहिजेत आणि संस्था स्तरावरील अधिकाऱ्याने विद्यार्थ्याने सादर केलेल्या सहाय्यक दस्तऐवजाच्या प्रती ठेवणे आवश्यक आहे कारण जिल्हा/राज्य/मंत्रालय नोडल अधिकारी त्यांच्याकडून प्रती मागू शकतात. संस्थेचे नोडल अधिकारी वेळोवेळी
  • संस्थेचे नोडल अधिकारी अर्जाची पडताळणी करू शकतात, अर्ज नाकारू शकतात किंवा अर्जात दोष काढू  शकतात
  • जर संस्थेच्या नोडल अधिकाऱ्याने अर्ज नाकारला किंवा दोष काढला असेल तर नाकारण्याचे किंवा दोषाचे कारण प्रदान करणे आवश्यक आहे जेणेकरून ते विद्यार्थ्याला प्रदान करता येईल.
  • दोषपूर्ण अर्ज विद्यार्थ्याला सुधारण्यासाठी परत केला जाईल
  • विद्यार्थ्याने चुका दुरुस्त करून अर्ज सादर करणे आवश्यक आहे
  • योजनेच्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार आणि अंतर्गत प्रक्रियांनुसार सर्व योग्य परिश्रम केले जातात याची खात्री करणे ही संस्था नोडल ऑफिसरची जबाबदारी आहे.
  • संस्थेद्वारे वेळेत अर्जांची छाननी करण्याची जबाबदारीही संस्थेच्या नोडल ऑफिसरवर असते
  • लेव्हल 1 पडताळणीच्या शेवटच्या तारखेपर्यंत कोणतेही प्रलंबित अर्ज उपलब्ध नाहीत याची खात्री करणे ही संस्था नोडल ऑफिसरची जबाबदारी आहे.
  • इन्स्टिट्यूट नोडल ऑफिसर पेमेंट करण्यापूर्वी कोणत्याही टप्प्यावर अर्ज बनावट म्हणून चिन्हांकित करू शकतात

स्टेकहोल्डर्स संबंधित काही महत्त्वाची माहिती

  • NSP वर काही अनधिकृत क्रियाकलाप असल्यास सरकार कायदेशीर कारवाई करू शकते
  • NIC कोणत्याही RTI संबंधित प्रश्नांना थेट उत्तर देऊ शकत नाही
  • बाह्य एजन्सीद्वारे केलेल्या प्रमाणीकरणाचे परिणाम अंतिम मानले जातील
  • अशा परिणामामुळे उद्भवणारी कोणतीही तक्रार नोडल सत्यापन एजन्सीद्वारे हाताळली जाईल
  • डेटाच्या सुरक्षिततेसाठी NIC जबाबदार असेल
  • प्रकल्पाचे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी पक्षांनी सर्व वाजवी उपाययोजना करणे आवश्यक आहे

हेल्पलाइन तपशील 

अधिकृत वेबसाईटइथे क्लिक करा
हेल्पलाइन क्रमांक0120 – 6619540
ई-मेल [email protected].
केंद्र सरकारी योजना इथे क्लिक करा
महाराष्ट्र सरकारी योजना इथे क्लिक करा
जॉईन टेलिग्राम

निष्कर्ष / Conclusion

भारतात, सरकार विद्यार्थ्यांना असंख्य शिष्यवृत्ती प्रदान करते, त्यापैकी काही राष्ट्रीय स्तरावर वितरीत केल्या जातात आणि इतर राज्य-दर-राज्य. अल्पसंख्याक व्यवहार मंत्रालय, अपंग व्यक्तींचे सक्षमीकरण विभाग, सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालय, शिक्षण मंत्रालय (पूर्वी MHRD म्हणून ओळखले जाणारे), कामगार आणि रोजगार मंत्रालय आणि इतर मंत्रालयांद्वारे देण्यात येणारी शिष्यवृत्ती राष्ट्रीय स्तरावरील शिष्यवृत्तीमध्ये समाविष्ट आहे. SC/ST/OBC/अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी मॅट्रिक, पोस्ट-मॅट्रिक्युलेशन आणि ग्रॅज्युएट स्तरांसाठी गुणवत्ता शिष्यवृत्तीसाठी NSP पोर्टलवर ऑनलाइन अर्ज करा. विद्यार्थी नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलद्वारे मॅट्रिकपूर्व शिष्यवृत्ती, पोस्ट-मॅट्रिक शिष्यवृत्ती आणि राष्ट्रीय गुणवत्ता शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करू शकतात.

नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल FAQ 

Q. नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल काय आहे? (What is NSP?)

NSP (नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल) हे एक समर्पित ऑनलाइन शिष्यवृत्ती पोर्टल आहे जे संपूर्ण भारतातील विद्यार्थ्यांना त्यांचे शिक्षण पूर्ण करण्यास सक्षम करण्यासाठी अनेक शिष्यवृत्तींची यादी करते. यात केंद्र सरकार, राज्य सरकार आणि AICTE, UGC इत्यादी सारख्या इतर सरकारी संस्थांनी ऑफर केलेल्या अनेक योजनांचा समावेश आहे. हे सर्व सरकारी शिष्यवृत्तींसाठी एक-स्टॉप पोर्टल आहे जे ऑनलाइन शिष्यवृत्ती अर्जापासून ते त्रास-मुक्त शिष्यवृत्तीचे वितरण अशा विविध सेवा प्रदान करते. 

Q. NSP स्कॉलरशिप म्हणजे काय?

NSP पोर्टलवर सूचीबद्ध केलेल्या शिष्यवृत्तींना सामान्यतः NSP शिष्यवृत्ती असे संबोधले जाते. या शिष्यवृत्तींचे वर्गीकरण केंद्र सरकारची शिष्यवृत्ती, राज्य सरकारची शिष्यवृत्ती आणि UGC शिष्यवृत्ती असे केले जाऊ शकते. शिवाय, केंद्र सरकारच्या शिष्यवृत्तीचे वर्गीकरण त्या शिष्यवृत्ती देणार्‍या मंत्रालयांच्या आधारे केले जाऊ शकते. राज्य सरकारच्या शिष्यवृत्तीमध्ये वेगवेगळ्या राज्य सरकारांकडून शिष्यवृत्ती सूचीबद्ध आहेत. अधिक तपशीलांसाठी शिष्यवृत्तीच्या सूचीचा संदर्भ घ्या.

Q. NSP स्कॉलरशिपसाठी कोण अर्ज करू शकतो?

सर्व NSP शिष्यवृत्ती भारत सरकार आणि इतर राज्य सरकारांच्या अंतर्गत कार्यरत विविध विभागांद्वारे ऑफर केल्या जात आहेत. अशा प्रकारे, प्रत्येक NSP शिष्यवृत्तीसाठी पात्रता निकष भिन्न असू शकतात. कृपया वैयक्तिक शिष्यवृत्ती त्यांच्या पात्रतेचे निकष जाणून घेण्यासाठी तपासा. ही शिष्यवृत्ती इयत्ता 1 ते 12, पदवीपूर्व, पदव्युत्तर, पीएचडी आणि पोस्टडॉक्टरल विद्यार्थ्यांसाठी आहे. तसेच, उपलब्ध यादीमध्ये तुम्ही SC, ST, OBC, EBC, अल्पसंख्याक समुदायांसाठी शिष्यवृत्ती शोधू शकता.

Q. एनएसपी शिष्यवृत्तीसाठी विद्यार्थी कधी अर्ज करू शकतो?

प्रत्येक NSP शिष्यवृत्तीसाठी अर्जाचा कालावधी त्यानुसार बदलू शकतो. केंद्रीय अनुदानीत शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज साधारणपणे ऑगस्ट महिन्यात सुरू होतात आणि नोव्हेंबरपर्यंत सुरू राहतात. तथापि, राज्य शिष्यवृत्तीसाठी कोणतीही विशिष्ट टाइमलाइन नाही. कृपया शिष्यवृत्तींच्या त्यांच्या संबंधित अर्जाचा कालावधी जाणून घेण्यासाठी त्यांची यादी पहा.

Q. सर्व NSP शिष्यवृत्तींसाठी आधार अनिवार्य आहे का?

नाही, कोणत्याही NSP शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करण्यासाठी आधार क्रमांक अनिवार्य नाही. विद्यार्थ्यांकडे आधार क्रमांक नसल्यास, ते आधार नोंदणी आयडी देऊन शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करू शकतात.

Leave a Comment