संचार साथी पोर्टल: चोरी किंवा हरवलेला स्मार्टफोन ब्लॉक करा आणि ट्रॅक करा, फ्रॉड सिम ब्लॉक करणे संपूर्ण माहिती

संचार साथी पोर्टल: केंद्र सरकारने दूरसंचार मंत्री अश्विनी वैष्णव यांच्या वतीने सुरू केले आहे. या पोर्टलद्वारे चोरीला गेलेला मोबाईल ऑनलाइन ट्रॅक करता येतो. यासोबतच तुमच्या मोबाईल नंबरवर किती सिम नोंदणीकृत आहेत याचीही माहिती मिळू शकते. केंद्र सरकारने संचार साथी पोर्टल देशभरात उपलब्ध करून दिले असून, आजपासून कोणीही या पोर्टलचा सहज वापर करू शकेल. संचार साथी पोर्टलद्वारे चोरीला गेलेला मोबाईल ट्रॅक करण्यासाठी तुमच्याकडे IMEI नंबर असणे आवश्यक आहे. कारण IMEI नंबर तुम्हाला तुमचा चोरीला गेलेला मोबाईल ट्रॅक आणि ब्लॉक करण्यात मदत करेल. हा 15 अंकी युनिट क्रमांक आहे. नोंदणी नसलेल्या मोबाईलवरून कोणी कॉल केल्यास त्याची ओळख पटते.

आता या पोर्टलमुळे चोरीचे मोबाईल रोखण्यास मदत होणार आहे. आज आम्ही तुम्हाला या लेखाद्वारे संचार साथी पोर्टलशी संबंधित माहिती देणार आहोत. अधिक माहितीसाठी तुम्हाला हा लेख शेवटपर्यंत सविस्तर वाचावा लागेल.

Table of Contents

संचार साथी पोर्टल संपूर्ण माहिती 

केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी भारत सरकारच्या स्मार्टफोनची उपयुक्तता आणि वैयक्तिक माहिती लक्षात घेऊन संचार साथी पोर्टल सुरू केले आहे. 17 मे रोजी जगभरात जागतिक दूरसंचार दिन साजरा केला जातो. यानिमित्ताने 17 मे 2023 रोजी संचार साथी पोर्टल सर्वसामान्यांसाठी सुरू करण्यात आले आहे. संचार साथी पोर्टलद्वारे तुम्ही तुमचा हरवलेला किंवा चोरीला गेलेला फोन सहज शोधू शकता. या पोर्टलद्वारे तुम्ही तुमचा हरवलेला किंवा चोरीला गेलेला फोन शोधू शकता त्याचबरोबर तुम्ही तुमचा फोन तात्काळ ब्लॉकही करू शकता. याशिवाय, हे पोर्टल तुमच्या आयडीवर किती सिम अॅक्टिव्ह आहेत यासंबंधीची माहितीही देईल. Apple च्या Find My Phone प्रमाणेच, आता तुम्ही संचार साथी पोर्टलद्वारे तुमचा Android फोन शोधू शकता. सध्या मोबाईल ट्रेसिंगची ही यंत्रणा फक्त दिल्ली आणि मुंबईत उपलब्ध होती. मात्र आता ही प्रणाली संपूर्ण देशात लागू होणार आहे.

संचार साथी पोर्टल
संचार साथी पोर्टल

संचार साथी पोर्टल आगामी काळात दूरसंचार वापरकर्त्यांना फसवणूक, ऑनलाइन फसवणूक इत्यादीपासून वाचवेल. तुमचा स्मार्टफोन किंवा मोबाईल देखील हरवला किंवा चोरीला गेला असेल तर या पोर्टलद्वारे तुम्ही त्याचा माग काढू शकाल. एवढेच नाही तर तुम्ही त्या मोबाईलचा IMEI नंबर ब्लॉक करू शकता. चला, संचार साथी पोर्टलच्या या सुविधेबद्दल जाणून घेऊया.

          डिजिटल पर्सनल डेटा प्रोटेक्शन बिल 

Sanchar Saathi Portal Highlights 

पोर्टलसंचार साथी पोर्टल
व्दारा सुरु केंद्र सरकार
अधिकृत वेबसाईट https://sancharsaathi.gov.in/
लाभार्थी देशातील नागरिक
अर्ज करण्याची पद्धत ऑनलाइन
विभाग दूर संचार विभाग
उद्देश्य हरवलेले किंवा चोरी गेलेले फोन सहज शोधणे सुलभ करणे
श्रेणी केंद्र सरकारी योजना
वर्ष 2024 

            भारतनेट योजना 

Sanchar Saathi Portal All Details 

संचार साथी पोर्टल हा मोबाईल ग्राहकांना सक्षम करण्यासाठी, त्यांची सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि सरकारच्या नागरिक केंद्रित उपक्रमांबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी दूरसंचार विभागाचा एक नागरिक केंद्रित महत्वपूर्ण उपक्रम आहे. संचार साथी नागरिकांना त्यांच्या नावाने जारी केलेले मोबाईल कनेक्शन जाणून घेण्याची परवानगी देऊन, त्यांना आवश्यक नसलेले कनेक्शन डिस्कनेक्ट करून, हरवलेले मोबाईल फोन ब्लॉक/ट्रेस करून आणि नवीन/जुना मोबाईल फोन खरेदी करताना डिव्हाइसेसची वास्तविकता तपासण्याची परवानगी देऊन सक्षम करते. संचार साथी मध्ये CEIR, TAFCOP इत्यादी विविध मॉड्यूल आहेत.

संचार साथी पोर्टल
Image by Twitter

CEIR मॉड्यूल हरवलेल्या/चोरी झालेल्या मोबाईल उपकरणांचे ट्रेसिंग सुलभ करते. हे सर्व दूरसंचार ऑपरेटर्सच्या नेटवर्कमध्ये हरवलेले/चोरलेले मोबाइल डिव्हाइस ब्लॉक करण्याची सुविधा देते जेणेकरून हरवलेली/चोरलेली डिव्हाइसेस भारतात वापरली जाऊ शकत नाहीत. जर कोणी ब्लॉक केलेला मोबाईल वापरण्याचा प्रयत्न केला तर त्याची ट्रेसेबिलिटी निर्माण होते. एकदा मोबाईल फोन सापडल्यानंतर तो नागरिकांच्या सामान्य वापरासाठी पोर्टलवर अनब्लॉक केला जाऊ शकतो.

TAFCOP मॉड्यूल मोबाइल ग्राहकाला त्याच्या नावावर घेतलेल्या मोबाइल कनेक्शनची संख्या तपासण्याची सुविधा देते. हे एकतर आवश्यक नसलेले किंवा ग्राहकाने घेतलेले नसलेले मोबाइल कनेक्शन संबंधित तक्रार करण्याची सुविधा देते. याशिवाय, कीप युवरसेल्फ अवेअर सुविधा अंतिम वापरकर्त्याची सुरक्षा, दूरसंचार आणि माहिती सुरक्षिततेशी संबंधित विविध पैलूंवर नवीनतम अद्यतने आणि जागरूकता सामग्री प्रदान करते.

            प्रधानमंत्री योजना लिस्ट 2023 

संचार साथी पोर्टलचा उद्देश

भारत सरकारचे संचार साथी पोर्टल सुरू करण्यामागचा मुख्य उद्देश वैयक्तिक आयडीवर किती मोबाईल फोन आणि किती सिम सक्रिय आहेत या सोबतच हरवलेला फोन शोधणे आणि चोरीला गेलेला फोन ब्लॉक करणे हा आहे. कारण लोकांचा मोबाईल हरवला किंवा चोरीला गेल्यावर केवळ पैसेच गमावले जात नाहीत तर त्यांची वैयक्तिक माहिती आणि डेटा लीक होण्याचा धोकाही असतो. म्हणूनच लोकांचे हरवलेले फोन आणि वैयक्तिक डेटा सुरक्षित ठेवण्यासाठी सरकारने एक अत्यंत महत्वपूर्ण व उपयुक्त  उपाय शोधला आहे. ज्याच्या मदतीने तुम्हाला हरवलेला फोन सहज मिळेल. याशिवाय हे पोर्टल तुम्हाला अनेक सेवा प्रदान करेल.

हरवलेला मोबाईल सहज सापडेल

संचार साथी पोर्टलच्या मदतीने कोणताही नागरिक त्याचा हरवलेला फोन सहज शोधू शकेल. आणि चोरीला गेलेला फोन ब्लॉक करण्यासोबतच हे पोर्टल तुम्हाला तुमच्या वैयक्तिक आयडीवर किती मोबाईल फोन आणि किती सिमकार्ड अॅक्टिव्ह आहेत याचीही माहिती देईल. संचार साथी पोर्टल हा मोबाइल वापरकर्त्यांना सक्षम करण्यासाठी, त्यांची सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि सरकारच्या केंद्रित उपक्रमांबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी दूरसंचार विभागाचा एक नागरिक केंद्रित उपक्रम आहे.

            ई-रुपी डिजिटल पेमेंट सोलुशन 

टेलिकॉम फ्रॉड रोखण्यासाठी मोठे पाऊल

आयटी दूरसंचार आणि रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी दूरसंचार वापरकर्त्यांची सुरक्षा आणि डिजिटल इंडिया हे ध्येय पुढे नेण्यासाठी या क्षेत्रासाठी तीन प्रमुख सुधारणा सुरू केल्या. ज्यामध्ये चोरीला गेलेले किंवा हरवलेले मोबाईल ब्लॉक करण्यासाठी CEIR (सेंट्रल इक्विपमेंट आयडेंटिटी रजिस्टर) सुरू करण्यात आले होते. याशिवाय, आपले मोबाइल कनेक्शन जाणून घ्या ज्यामध्ये तुमच्या नावावर किती मोबाइल कनेक्शन नोंदणीकृत आहेत हे तुम्हाला कळू शकते. आणि तिसरा म्हणजे ASTR (आर्टिफिशिअल इंटेलिजन्स अँड फेशियल रिकग्निशन पॉवर्ड सोल्यूशन फॉर टेलिकॉम सिम सबस्क्राइबर व्हेरिफिकेशन) ज्यामध्ये बनावट मोबाइल ग्राहक ओळखले जाऊ शकतात.

36 लाख बनावट मोबाईल कनेक्शन बंद

अश्विनी वैष्णव म्हणाले की, आपल्या नावाने कोणीही फोन कनेक्शन घेऊ नये हा नागरिक म्हणून आपला  हक्क आहे. फोन कनेक्शन आता केवायसीशी जोडले जाईल. देशात कुठेही तुमच्या नावाने मोबाईल घेतला असेल तर तो आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सद्वारे शोधला जाऊ शकतो. जामतारा येथे तुमच्या नावावर कोणी कनेक्शन घेतल्यास ब्लॉक करू, असे त्यांनी सांगितले.

दूरसंचार मंत्री म्हणाले की मोबाईल फोनद्वारे अनेक प्रकारची फसवणूक केली जाते, ज्यामध्ये वापरकर्त्यांची ओळख चोरी, केवायसीशी छेडछाड, बँकिंग फसवणूक यांचा समावेश आहे. संचार साथी पोर्टलच्या माध्यमातून अशा फसवणुकीला आळा बसू शकतो, असे ते म्हणाले. अश्विनी वैष्णव यांनी सांगितले की, टेलिकॉम बिलाच्या मसुद्यात वापरकर्त्यांची सुरक्षा हा सर्वात महत्त्वाचा भाग आहे. संचार साथी पोर्टलने 40 लाख बनावट मोबाईल कनेक्शन शोधण्यात मदत केली असून यापैकी 36 लाख कनेक्शन बंद करण्यात आल्याची माहिती दूरसंचार मंत्र्यांनी दिली. https://sancharsaathi.gov.in या पोर्टलला भेट देण्याचे आवाहनही त्यांनी केले.

श्रम सुविधा पोर्टल 

युजर्सना त्यांच्या नावावर किती मोबाईल कनेक्शन आहेत हे कळू शकणार आहे

दूरसंचार विभागाने संचार साथी पोर्टल विकसित केले आहे. ज्यामध्ये मोबाईल फोन वापरकर्ते त्यांच्या नावावर किती मोबाईल कनेक्शन जारी केले आहेत हे पाहू शकतील. जर त्यांच्या नावावर कोणतेही बनावट कनेक्शन जारी केले गेले असतील तर ते त्यांची तक्रार करण्यास सक्षम असतील. तसेच, ज्या कनेक्शनची गरज नाही ते बंद केले जाऊ शकते. मोबाईल फोन वापरकर्ते मोबाईल हँडसेट चोरीला गेल्यावर किंवा हरवल्यानंतर तो ब्लॉक करू शकतील. याशिवाय, तुम्ही मोबाईल फोनच्या IMEI ची वैधता देखील तपासू शकाल.

तक्रार नोंदवून मोबाईल क्रमांक बंद करता येतो

संचार साथी पोर्टलद्वारे, तुमच्या नावाने इतर कोणीतरी सक्रिय केलेले सर्व मोबाईल क्रमांक बंद केले जाऊ शकतात. यासाठी तुम्ही संचार साथी पोर्टलवर तक्रार नोंदवू शकता. तक्रार नोंदवल्यानंतर तो क्रमांक बंद होईल. याशिवाय, तुमचा असा नंबर देखील बंद होऊ शकतो जो तुम्ही स्वतः सक्रिय केला आहे परंतु आता तुम्हाला त्या नंबरची गरज नाही. या पोर्टलद्वारे तुम्हाला केवळ हेच मिळणार नाही तर तुम्हाला अवांछित फोन कॉल्स आणि टेलिकॉम फ्रॉडशी संबंधित माहिती देखील मिळू शकेल जेणेकरून तुम्ही फसवणुकीच्या कॉलपासून सुरक्षित राहू शकाल.

                सहारा रिफंड पोर्टल लॉन्च  

संचार साथी पोर्टलसाठी पात्रता आणि आवश्यक कागदपत्रे

  • भारतातील कोणताही नागरिक संचार साथी पोर्टलचा लाभ घेऊ शकतो.
  • मोबाईल नंबर
  • मोबाईल खरेदीची पावती
  • मोबाईल एफआयआरची प्रत

संचार साथी पोर्टलवर हरवलेला किंवा चोरीला गेलेला मोबाईल ब्लॉक करण्याची प्रक्रिया

तुम्हाला तुमचा हरवलेला किंवा चोरीला गेलेला फोन शोधायचा असेल किंवा ब्लॉक करायचा असेल, तर संचार साथी पोर्टल तुम्हाला मदत करेल. खाली नमूद केलेल्या प्रक्रियेचे अनुसरण करून तुम्ही तुमचा मोबाईल फोन शोधू शकता.

  • सर्वप्रथम तुम्हाला संचार साथी पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल.
  • यानंतर वेबसाइटचे होम पेज तुमच्या समोर उघडेल.

Sanchar Saathi Portal

  • होम पेजवर तुम्हाला Citizen-Centric Services पर्यायाखाली.
  • तुम्हाला Block Stolen/Lost Mobile या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.

Sanchar Saathi Portal

  • क्लिक केल्यावर तुमच्या समोर एक नवीन पेज उघडेल.

Sanchar Saathi Portal

  • आता तुम्हाला मोबाईलशी संबंधित सर्व माहिती या पेजवर टाकावी लागेल.
  • प्रथम तुम्हाला मोबाईल माहिती प्रविष्ट करावी लागेल. मोबाइल क्रमांकाप्रमाणे मोबाइल कंपनी, मोबाइल मॉडेल आणि मोबाइल खरेदीची पावती अपलोड करावी लागेल.
  • यानंतर तुम्हाला हरवलेल्या मोबाईलशी संबंधित माहिती टाकावी लागेल. जसे की ठिकाण, तारीख, राज्य, केंद्रशासित प्रदेश, जिल्ह्याची निवड, पोलिस स्टेशनची निवड, पोलिस तक्रार क्रमांक आणि पोलिस तक्रार प्रत अपलोड करायची आहे.
  • आता तुम्हाला मोबाईल मालकाचे वैयक्तिक तपशील जसे की नाव, पत्ता, ओळख क्रमांक, मालकाचा ईमेल आयडी प्रविष्ट करावा लागेल आणि शेवटी OTP साठी कॅप्चा कोड आणि मोबाइल नंबर प्रविष्ट करावा लागेल.
  • सर्व माहिती प्रविष्ट केल्यानंतर, तुम्हाला Get OTP च्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
  • तुम्ही एंटर केलेल्या मोबाईल नंबरवर एक OTP प्राप्त होईल. जो तुम्हाला OTP बॉक्समध्ये टाकावा लागेल.
  • अशा प्रकारे तुमचा हरवलेला किंवा चोरीला गेलेला मोबाईल ब्लॉक करण्याची प्रक्रिया पूर्ण होईल.

संचार साथी पोर्टलवर लॉग इन करण्याची प्रक्रिया

  • पोर्टलवर उपलब्ध सुविधांचा लाभ घेण्यासाठी, सर्वप्रथम तुम्हाला संचार साथी पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल.
  • यानंतर वेबसाइटचे होम पेज तुमच्या समोर उघडेल.
  • तुम्हाला मुख्यपृष्ठावर Login चा पर्याय दिसेल. त्यावर क्लिक करावे लागेल.

Sanchar Saathi Portal

  • क्लिक केल्यावर तुमच्या समोर एक नवीन पेज उघडेल.
  • आता तुम्हाला या पेजवर युजरनेम आणि पासवर्ड टाकावा लागेल.
  • यानंतर तुम्हाला दिलेला कॅप्चा कोड टाकावा लागेल आणि सबमिटच्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
  • अशा प्रकारे तुम्ही संचार साथी पोर्टलवर लॉग इन करू शकता.

अर्जाचे स्टेट्स तपासण्याची प्रक्रिया 

  • सर्वप्रथम तुम्हाला दूरसंचार विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल.
  • यानंतर वेबसाइटचे होम पेज तुमच्या समोर उघडेल.
  • होम पेजवर, तुम्हाला चेक रिक्वेस्ट स्टेटस या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.

Sanchar Saathi Portal

  • तुम्ही क्लिक करताच तुमच्या समोर एक नवीन पेज उघडेल.
  • आता या पेजवर तुम्हाला हरवलेला किंवा चोरीला गेलेला मोबाईल ब्लॉक करण्याच्या प्रक्रियेत तुम्हाला मिळालेला आयडी टाकावा लागेल.

Sanchar Saathi Portal

  • रिक्वेस्ट आयडी एंटर केल्यानंतर, तुम्हाला सबमिटच्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
  • अशा प्रकारे तुम्ही तुमच्या हरवलेल्या किंवा चोरीला गेलेल्या मोबाईलची स्थिती तपासू शकता.

संपर्क तपशील 

अधिकृत वेबसाईट इथे क्लिक करा 
ई-मेल [email protected]
केंद्र सरकारी योजना इथे क्लिक करा
महाराष्ट्र सरकारी योजना इथे क्लिक करा
जॉईन टेलिग्राम

निष्कर्ष / Conclusion

संचार साथी पोर्टल हा दूरसंचार विभागाचा एक प्रशंसनीय नागरिक-केंद्रित उपक्रम आहे, जो भारतातील मोबाइल ग्राहकांना सक्षम करण्यासाठी विविध वैशिष्ट्ये आणि सेवा प्रदान करतो. CEIR आणि TAFCOP सारख्या मॉड्यूल्ससह, पोर्टल वापरकर्त्यांना हरवलेले किंवा चोरीला गेलेले मोबाइल डिव्हाइस ट्रेस आणि ब्लॉक करण्यास, अनधिकृत कनेक्शनची तक्रार करण्यास आणि संपूर्ण सुरक्षा वाढविण्यास अनुमती देते. याव्यतिरिक्त, “कीप युवरसेल्फ अवेअर” सुविधा वापरकर्त्यांना नवीनतम घडामोडी आणि सुरक्षितता उपायांबद्दल माहिती ठेवण्याची खात्री देते. संचार साथी पोर्टलचा फायदा घेऊन, मोबाईल ग्राहक त्यांच्या मोबाईल कनेक्शनचे रक्षण करण्यासाठी, सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि सरकारच्या नागरिक-केंद्रित उपक्रमांचा लाभ घेण्यासाठी सक्रियपणे सहभागी होऊ शकतात.

Sanchar Saathi Portal FAQ

Q. What Is Sanchar Saathi Portal?संचार साथी पोर्टल काय आहे?

संचार साथी पोर्टल हा मोबाईल ग्राहकांना सक्षम करण्यासाठी, त्यांची सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि सरकारच्या नागरिक केंद्रित उपक्रमांबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी दूरसंचार विभागाचा एक नागरिक केंद्रित उपक्रम आहे. संचार साथी नागरिकांना त्यांच्या नावाने जारी केलेले मोबाईल कनेक्शन जाणून घेण्याची परवानगी देऊन, त्यांना आवश्यक नसलेले कनेक्शन डिस्कनेक्ट करून, हरवलेले मोबाईल फोन ब्लॉक/ट्रेस करून आणि नवीन/जुना मोबाईल फोन खरेदी करताना डिव्हाइसेसची वास्तविकता तपासण्याची परवानगी देऊन सक्षम करते. संचार साथी मध्ये CEIR, TAFCOP इत्यादी विविध मॉड्यूल आहेत.

Q. संचार साथी पोर्टलचा उपयोग काय?

संचार साथी हे वापरकर्त्यांना त्यांचे हरवलेले स्मार्टफोन ट्रॅक आणि ब्लॉक करण्यात मदत करण्यासाठी दूरसंचार विभागाने सुरू केलेले ऑनलाइन पोर्टल आहे, जे सेंट्रल इक्विपमेंट आयडेंटिटी रजिस्टर (CEIR) मॉड्यूलद्वारे सुलभ आहे.

Q. संचार साथी पोर्टलमध्ये CEIR मॉड्यूल काय आहे?

सीईआयआर मॉड्यूल हरवलेल्या/चोरी झालेल्या मोबाईल उपकरणांचे ट्रेसिंग सुलभ करते. हे सर्व दूरसंचार ऑपरेटर्सच्या नेटवर्कमध्ये हरवलेले/चोरलेले मोबाइल डिव्हाइस ब्लॉक करण्याची सुविधा देते जेणेकरून हरवलेली/चोरलेली डिव्हाइसेस भारतात वापरली जाऊ शकत नाहीत. जर कोणी ब्लॉक केलेला मोबाईल वापरण्याचा प्रयत्न केला तर त्याची ट्रेसेबिलिटी निर्माण होते. एकदा मोबाईल फोन सापडल्यानंतर तो नागरिकांच्या सामान्य वापरासाठी पोर्टलवर अनब्लॉक केला जाऊ शकतो.

Q. संचार साथी पोर्टलमध्ये TAFCOP मॉड्यूल काय आहे?

TAFCOP मॉड्यूल मोबाइल ग्राहकाला त्याच्या नावावर घेतलेल्या मोबाइल कनेक्शनची संख्या तपासण्याची सुविधा देते. हे एकतर आवश्यक नसलेले किंवा ग्राहकाने घेतलेले नसलेले मोबाइल कनेक्शन संबंधित तक्रार करण्याची सुविधा देते.

Q. संचार साथी पोर्टल कोणी सुरू केले?

केंद्रीय मंत्री श्री अश्विनी वैष्णव यांनी संचार साथी पोर्टल लॉन्च केले  

Leave a Comment