बाल आधार कार्ड

बाल आधार कार्ड: हे भारतातील सर्वात महत्त्वाचे दस्तऐवज बनले आहे. लहान असो वा वृद्ध, प्रत्येकाकडे आधार कार्ड असणे आवश्यक आहे. याशिवाय कोणतेही काम होऊ शकत नाही. मुलांच्या शाळेत प्रवेशापासून ते बँक खाते उघडण्यापर्यंत सर्वत्र त्याची गरज आहे. आजकाल आधार कार्डाशिवाय प्रत्येक महत्त्वाचे काम मग ते सरकारी असो वा खाजगी, थांबते. आधार कार्ड हे केवळ ओळखपत्र नसून याद्वारे तुम्ही अनेक सरकारी योजनांचा लाभही घेऊ शकता. आधार कार्ड भारतातील लहान मुलांसाठी सुद्धा अनिवार्य आहे जितके ते कोणत्याही प्रौढ किंवा वृद्धांसाठी आहे. मात्र अलीकडेच मुलांच्या आधार कार्डमध्ये काही बदल करण्यात आले आहेत, जे प्रत्येक पालकांसाठी जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. मुलांच्या आधार कार्डमध्ये काय बदल झाले आहेत आणि हे कार्ड बनवण्यासाठी कोणती कागदपत्रे लागतील, चला जाणून घेऊया.

बाल आधार अनिवार्य झाले आहे. बाल आधार कार्ड, नावाप्रमाणेच, प्रत्येक मुलासाठी बनविलेले आहे. तुमची इच्छा असल्यास, तुम्ही जन्माच्या वेळी मुलाचे आधार बनवू शकता. मुलाचे बाल आधार काढण्यासाठी तुम्हाला सामान्य आधार कार्डपेक्षा कमी कागदपत्रे द्यावी लागतील. मुलांचे आधार कार्ड मुख्यत्वे पालकांच्या आधारे तयार केले जाते. या प्रकरणात फिंगरप्रिंट आणि इतर कागदपत्रांची आवश्यकता नाही.

Table of Contents

5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी वयाच्या मुलासाठीही सरकारने आधार कार्ड अनिवार्य केले आहे. हे लक्षात घेऊन UIDAI ने बाल आधार कार्ड जाहीर केले आहे. आज आम्ही तुम्हाला या लेखाद्वारे बाल आधार कार्डशी संबंधित सर्व महत्त्वाची माहिती देणार आहोत. जसे की बाल आधार कार्ड म्हणजे काय?, त्याचा उद्देश, फायदे, वैशिष्ट्ये, पात्रता, अर्ज प्रक्रिया, अर्ज इ. तर मित्रांनो, जर तुम्हाला बाल आधार कार्डशी संबंधित संपूर्ण माहिती मिळवायची असेल, तर तुम्हाला विनंती आहे की हा लेख शेवटपर्यंत वाचा.

आधार कार्ड हे एक अतिशय महत्त्वाचे दस्तऐवज आहे जे ओळखपत्र म्हणून वापरले जाते. UIDAI ने 5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी वयाच्या मुलांसाठी बाल आधार कार्ड बनवण्याची घोषणा केली आहे. ही आधारकार्डे निळ्या रंगाची असतील. मुलाचे वय 5 वर्षांपेक्षा जास्त झाल्यानंतर मुलांचे आधार कार्ड अवैध होईल. मुलाचे आधार कार्ड अवैध झाल्यानंतर मुलाचे नवीन आधार कार्ड बनवावे, त्यासाठी बायोमेट्रिक अपडेट करावे लागेल. ज्या लोकांना त्यांच्या मुलाचे आधार कार्ड बनवायचे आहे त्यांनी अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊन अर्ज करावा. अनेक सरकारी योजनांचे लाभ बाल आधार कार्डद्वारे मिळू शकतात. ज्या मुलाकडे बाल आधार कार्ड आहे त्यालाही शाळेत सहज प्रवेश घेता येणार आहे.

संचार साथी पोर्टल

Baal Aadhaar Card Highlights

योजना	बाल आधार कार्ड रजिस्ट्रेशन
व्दारा सुरु	केंद्र सरकार
अधिकृत वेबसाईट	https://uidai.gov.in/en/
लाभार्थी	देशातील 5 वर्षे व त्याखालील मुले
अर्ज करण्याची पद्धत	ऑनलाइन /ऑफलाईन
उद्देश्य	लहान मुलांना आधार कार्ड प्रदान करणे
श्रेणी	केंद्र सरकारी योजना
वर्ष	2023

पंचवर्षीय योजना

बाल आधार कार्डचा उद्देश

आधार कार्ड हे देशातील नागरिकांसाठी महत्त्वाचे दस्तऐवज आहे, हे तुम्हाला माहिती आहेच. हे अनेक प्रकारच्या कामांमध्ये वापरले जाते. आता केंद्र आणि राज्याच्या अनेक सरकारी योजना आणि सेवांचा लाभ घेणे आवश्यक आहे. याशिवाय बँकांमध्ये कोणतेही काम होत नाही. आता सरकारने मुलांचे आधार कार्ड बनवण्याचे आदेश दिले आहेत. देशातील नागरिकांना, या योजनेंतर्गत 5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी वयाच्या मुलांचे बाल आधार कार्ड बनवावे लागेल. या योजनेच्या माध्यमातून मुलांनाही सरकारी योजना आणि सेवांचा लाभ दिला जाणार आहे. या माध्यमातून मुलांना शाळांमध्ये प्रवेश घेणेही सोपे होणार आहे.

बाल आधार कार्ड कोठे बनवता येईल

5 वर्षांखालील मुलांच्या आधार कार्डला ब्लू आधार कार्ड म्हणतात. त्याला बाल आधार कार्ड असेही म्हणतात. UIDAI ही आधार जारी करणारी संस्था देखील नवजात मुलांसाठी आधार कार्ड बनवण्याची सुविधा देते. कोणत्याही आधार केंद्रावर जाऊन हे कार्ड बनवता येते. हे सामान्य आधार कार्डाप्रमाणेच आहे, ज्यामध्ये मुलाचे नाव, वय, फोटो, पत्ता इत्यादी तपशील असतात. हे प्रौढ व्यक्तीच्या आधार कार्डापेक्षा वेगळे असते कारण ते मुलाची बायोमेट्रिक माहिती कॅप्चर करत नाही.

मूल 5 वर्षांचे झाल्यानंतर ही माहिती अपडेट करावी लागते. हे आधार बनवण्यासाठी, नावनोंदणी फॉर्म भरून आधार केंद्रावर जमा करावा लागेल. यासोबतच काही महत्त्वाची कागदपत्रेही सादर करावी लागणार आहेत. तुम्हालाही तुमच्या मुलाचे आधार कार्ड बनवायचे असेल, तर तुम्हाला काही महत्त्वाच्या कागदपत्रांची आवश्यकता असेल. त्या कागदपत्रांच्या यादीबाबत आम्ही तुम्हाला माहिती देत आहोत. तुम्हाला या सर्व कागदपत्रांच्या छायाप्रती जोडावी लागतील.

भारतनेट स्कीम

बाल आधार कार्डचे मुख्य मुद्दे

मुलाचे आधार तयार केल्यानंतर, ते दोनदा अपडेट करणे अनिवार्य आहे. हे अपडेट 5 वर्षे आणि 15 वर्षे वयानंतर केले जाते.
लहान मुलांचे बायोमेट्रिक्स विकसित नसल्यामुळे पालकांची कागदपत्रे बाल आधारमध्ये वापरली जातात. त्यामुळे मुलांचे बायोमेट्रिक आणि बुबुळ स्कॅनचा यात समावेश नाही. म्हणून, मूल आधार तयार करण्यासाठी, आई किंवा वडिलांची कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
बाल आधार शाळा प्रवेशासाठी वापरता येईल.
जर तुम्हाला बाल आधारशी संबंधित कोणतीही माहिती हवी असेल तर तुम्ही हेल्पलाइन नंबर 1947 वर कॉल करू शकता.

प्रधानमंत्री योजना लिस्ट 2023

बाल आधार कार्ड दस्तऐवज (पात्रता)

अर्जदार भारतीय रहिवासी असणे आवश्यक आहे.
मुलाचे वय 5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी असावे.
मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र
पालकांचे आधार कार्ड
पत्त्याचा पुरावा
मोबाईल नंबर
मुलाचा पासपोर्ट आकाराचा फोटो

बाल आधार कार्डसाठी ऑनलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया

इच्छुक लाभार्थी ज्यांना त्यांच्या मुलाचे आधार कार्ड काढण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज करायचे आहेत त्यांनी खालील चरणांचे अनुसरण करावे.

सर्व प्रथम अर्जदाराला Unique Identification Authority of India अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर, मुख्यपृष्ठ आपल्या समोर उघडेल.

Baal Aadhaar Card

या होम पेजवर तुम्हाला Get Aadhaar या पर्यायामधून “Book An Appointment” हा पर्याय दिसेल, तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.

Baal Aadhaar Card

या पर्यायावर क्लिक केल्यानंतर तुमच्यासमोर पुढील पेज उघडेल. येथे या पृष्ठावर तुम्हाला तुमचे राज्य, जिल्हा निवडा आणि आधार केंद्र निवडा आणि तुमची अपॉइंटमेंट बुक करा.

Baal Aadhaar Card

यानंतर तुम्हाला तुमचा मोबाईल नंबर टाकून आणि OTP सत्यापित करून अपॉइंटमेंट तारीख बुक करावी लागेल.
यानंतर तुम्हाला तुमच्या मुलाला स्वतः अपॉइंटमेंटच्या दिवशी आधार केंद्रावर घेऊन जावे लागेल. तेथे गेल्यावर तुमच्या मुलाचे आधार कार्ड बनवले जाईल.
यानंतर वयाची 5 वर्षे ओलांडल्यानंतर, कार्ड अपडेटसाठी पालकांच्या बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणाची गरज भासणार नाही, परंतु मूल 5 वर्षांचे झाल्यानंतर, सर्व दहा बोटांचे फिंगरप्रिंट्स, रेटिना स्कॅन आणि फोटो आधार केंद्रावर द्यावा लागेल.

बाल आधार कार्ड ऑफलाइन बनविण्याची प्रक्रिया

सर्वप्रथम तुम्हाला तुमची आणि तुमच्या मुलाची कागदपत्रे आधार केंद्रात न्यावी लागतील. तिथे जाऊन तुम्हाला बाल आधार कार्ड बनवण्यासाठी नोंदणी फॉर्म घ्यावा लागेल.
यानंतर, तुम्हाला अर्जात विचारलेली सर्व माहिती भरावी लागेल जसे की मुलाचे नाव, पालकांचा आधार क्रमांक इ. आधार केंद्रावर जाऊन मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र आणि पालकांपैकी एकाचा आधार क्रमांक द्यावा लागेल
बाल आधार कार्ड काढण्यासाठी आपला मोबाईल क्रमांक देखील केंद्रात नोंदवावा लागेल आणि मुलाचा फोटो द्यावा लागेल. मुलाचे कार्ड पालकांच्या आधार कार्डशी लिंक केले जाईल.
यानंतर अर्ज सादर करावा लागेल. त्यानंतर तुम्हाला एक पावती मिळेल. मुलाच्या आधार कार्डची नोंदणी आणि पडताळणी जेव्हा पूर्ण होईल.
त्यानंतर तुम्ही दिलेल्या मोबाईल नंबरवर एक कन्फर्मेशन एसएमएस प्राप्त होईल. आणि त्यानंतर 2 महिन्यांत मुलाचा आधार क्रमांक प्राप्त होईल.

आधार स्टेट्स तपासण्याची प्रक्रिया

इच्छुक लाभार्थी ज्यांना त्यांच्या आधार अर्जाची स्थिती पहायची आहे, त्यांनी खाली दिलेल्या पद्धतीचे अनुसरण करावे.

सर्वप्रथम तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर, मुख्यपृष्ठ आपल्या समोर उघडेल. या होम पेजवर तुम्हाला Get Adhaar हा विभाग दिसेल.
तुम्हाला या विभागातून Check Aadhaar Status पर्याय दिसेल. तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.

Baal Aadhaar Card

या ऑप्शनवर क्लिक केल्यानंतर पुढचे पेज तुमच्या समोर ओपन होईल.
या पृष्ठावर तुम्हाला तुमचा नावनोंदणी आयडी (EID) आणि नावनोंदणी वेळ प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे. आणि नंतर कॅप्चा कोड वगैरे भरावा लागेल.

Baal Aadhaar Card

यानंतर तुम्हाला चेक स्टेटसच्या बटणावर क्लिक करावे लागेल. यानंतर तुमच्या आधारची स्थिती तुमच्या समोर येईल.

बाल आधार कार्ड डाउनलोड करण्याची प्रक्रिया

सर्वप्रथम तुम्हाला अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर, मुख्यपृष्ठ आपल्या समोर उघडेल.
या होम पेजवर, तुम्हाला Get Aadhaar च्या विभागातून Download Aadhaar या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. ऑप्शनवर क्लिक केल्यानंतर पुढचे पेज तुमच्या समोर ओपन होईल.

Baal Aadhaar Card

यानंतर तुमच्यासमोर काही पर्याय उघडतील, इथे तुम्हाला डाऊनलोड आधार या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल

Baal Aadhaar Card

या पेजवर तुम्हाला तुमचा आधार क्रमांक किंवा नावनोंदणी आयडी, व्हर्च्युअल आयडी इत्यादी भरावे लागतील. यानंतर तुम्हाला कॅप्चा कोड भरावा लागेल. यानंतर तुम्हाला send Otp च्या बटणावर क्लिक करावे लागेल.

Baal Aadhaar Card

यानंतर तुमच्या मोबाईलवर OTP येईल. हा OTP तुम्हाला Enter the OTP च्या बॉक्समध्ये भरावा लागेल. यानंतर आधार तपशील तुमच्या समोर उघडेल, तुम्ही येथून आधार कार्ड डाउनलोड करू शकता.

संपर्क तपशील

अधिकृत वेबसाईट	इथे क्लिक करा
फोन टोल फ्री	1947
ई-मेल	[email protected]
केंद्र सरकारी योजना	इथे क्लिक करा
महाराष्ट्र सरकारी योजना	इथे क्लिक करा
जॉईन	टेलिग्राम

निष्कर्ष

आधार कार्डचे महत्त्व ओळखून, UIDAI ने पाच वर्षांखालील मुलांसाठी बाल आधार कार्ड सुरू केले आहे. हे आता प्रत्येक भारतीय रहिवासी, मग ते प्रौढ असो किंवा नवजात, आधार कार्ड मिळवू देते. संपूर्ण लेखामध्ये, बाल आधार कार्डचे फायदे, ऑनलाइन आणि ऑफलाइन नोंदणी प्रक्रिया, आवश्यक कागदपत्रे इत्यादींसह अनेक महत्त्वपूर्ण विषयांवर चर्चा करण्यात आली आहे.

Baal Aadhaar Card FAQ

Q. बाल आधार आवश्यक आहे का?

बाल आधार कार्ड असणे बंधनकारक नाही, परंतु हे कार्ड असण्याची शिफारस केली जाते कारण ते अनेक फायदे देऊ शकते.

Q. मुलांसाठी ब्लू आधार म्हणजे काय?

बाल आधार कार्ड हे पाच वर्षांखालील मुलांसाठी जारी केलेले ब्लू आधार कार्ड म्हणूनही ओळखले जाते.

Q. बाल आधार कार्ड अर्जासाठी अधिकृत वेबसाइट कोणती आहे?

तुमच्या सोयीसाठी, आम्ही अधिकृत वेबसाइटची थेट लिंक येथे देत आहोत. कृपया येथे क्लिक करा

Q. बाल आधार कार्ड कोणत्या वयात अपडेट करणे आवश्यक आहे?

पालकांनी आपल्या मुलाचे आधार कार्ड बनविल्यानंतर सर्व नियमांच्या आधारे वयाच्या 5 व्या वर्षी आणि वयाच्या पंधराव्या वर्षी मुलांचे आधार कार्ड अपडेट करणे बंधनकारक आहे.